تبیین میزان سازگاری نظام الهیاتی ابن سینا در باب "وجود واجب تعالی”

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دو فصلنامه پژوهش های هستی شناختی، دوره: 10، شماره: 20
  • کد COI اختصاصی: JR_ORJ-10-20_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 154
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

خسرو محسنی نسب

استاد مدعو گروه معارف اسلامی دانشگاه رازی کرمانشاه

رضا رسولی شربیانی

دانشیار دانشگاه پیام نور مرکز تهران جنوب

علی رضا پارسا

دانشیار دانشگاه پیام نور مرکز تهران جنوب

محمد رضا مرادی

استادیار دانشگاه پیام نور کرمانشاه

چکیده

در نظام الهیاتی ابن سینا، موضوع مربوط به «وجود واجب تعالی» در دو بخش الهیات بالمعنی الاعم و الهیات بالمعنی الاخص بررسی و تبیین شده است. ابن سینا در امور عامه، احکام «موجود بما هو موجود» اعم از واجب و ممکنات را تبیین کرده و در مبحث الهیات بالمعنی الاخص نیز، به صورت مبسوط و مستوفی به اثبات واجب تعالی و بیان صفات و افعال او پرداخته است. در بررسی دیدگاه­های شیخ الرئیس در هر دو موضع است که میزان سازگاری و ناسازگاری نظام الهیاتی او قابل رصد، تحلیل و نقد می­باشد. نظام الهیاتی سینوی، علی رغم توفیقاتی که در اثباب واجب الوجود و احکام تقسیمی «موجود بما هو موجود» داشته، به دلیل عدم ارتقاء از «وحدت تشکیکی عام» به «وحدت تشکیکی خاص» در تبیین مسائل «وجود» و «وحدت» واجب تعالی در دو قلمرو «مفهوم» و «حقیقت مصداق» با چالش­های جدی مواجه گردیده است. این مقاله، با رویکرد تحلیلی- انتقادی و با تمرکز بر عناوینی نظیر «نحوه وجود واجب تعالی» و رابطه «انیت و ماهیت» او، نشان می­­دهد که بین اجزاء درونی نظام مذکور در محدوده موضوع مقاله ناسازگاری­هایی وجود دارد و در نتیجه باید اذعان نمود که در این نظام الهیاتی وفاق و سازگاری صددرصدی مشاهده نمی­گردد.

کلیدواژه ها

ابن سینا, توحید, خداشناسی, الهیات بالمعنی الاعم, الهیات بالمعنی الاخص, واجب الوجود

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.