رضا خیرالدین - دانشیار گروه آموزشی شهرسازی عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران
فریبا ملکی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی منطقه ای دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران

بهره مندی اعضای جامعه از سطح قابل قبولی از امکانات و خدمات آموزشی، بنیان اصلی توسعه هر جامعه ای را تشکیل می دهد. برقراری تعادل و توازن میان کمیت و کیفیت شاخص های آموزشی بر اساس نیاز افراد جامعه، ضمن ایجاد عدالت در دسترسی به خدمات آموزشی و توسعه علم و دانش در سطح جامعه، صرفه جویی در تخصیص امکانات و خدمات آموزشی را به دنبال خواهد داشت. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی در جهت" تحلیل و ترسیم سیمای فضایی نابرابری شاخص های آموزشی در کشور و رتبه بندی عملکرد آموزش در دوره شیوع کووید۱۹، در بین استان های کشور" می باشد. اطلاعات مورد نیاز، در ابتدا با تکیه بر داده های اداره برنامه ریزی و فناوری اطلاعات، تحت نظر وزارت-آموزش و پرورش در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ برای محدوده مطالعاتی ۳۱ استان کشور گردآوری شده وسپس از طریق نرم افزارهای آماری Excel مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته اند. رتبه بندی عملکرد آموزش در دوره شیوع کووید ۱۹ در بین استان های کشور، از طریق تکنیک ترکیبی تاپسیس و آنتروپی شانون صورت گرفته است و نتایج توسط نرم افزارSpss۲۶ از نظر وضعیت عملکرد آموزشی، سطح بندی و در نرم افزار Arc Gis به تصویر درآمده است. نتایج پژوهش بیان گر وجود نابرابری میان استان های کشور به لحاظ برخورداری از شاخص های آموزشی است. بطوریکه سه استان مازندران، مرکزی و گیلان به ترتیب با ضریب ۰/۹۷۱ ، ۰/۹۵۵ و ۰/۹۴۱ با عملکرد آموزشی قوی، در رتبه های اول تا سوم و استان های خراسان رضوی و سیستان وبلوچستان به ترتیب با ضریب ۰/۵۶۸ و ۰/۰۰۰۳ با عملکرد آموزشی ضعیف، در پایین ترین رتبه ها قرار گرفته-اند که با توصل به آموزش از راه دور در شرایط همه گیری کووید۱۹، همچنان نابرابری در دسترسی به آموزش به قوت خود میان استان های کشور پابرجاست و عدم دسترسی به زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات، مازاد بر کمبودهای پیشین، شرایط را دشوار کرده است.

شاخص های آموزشی، کووید۱۹، عدالت فضایی، تکنیک ترکیبی تاپسیس و آنتروپی