ضرورت مشروعیت در ولایت فقیه
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه جامعه شناسی سیاسی ایران، دوره: 5، شماره: 12
- کد COI اختصاصی: JR_JOU-5-12_172
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 150
نویسندگان
دانشجوی دکتری گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل،ایران.
دانشیار، دانشگاه تهران، تهران، ایران
استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران.
چکیده
نظام های سیاسی همواره نیازمند مسئله مشروعیت هستند تا خط رابط آنها و نظام های اجتماعی برقرار گردد. همین مهم زمینه ساز ظهور انواع نظریه های مشروعیت از ادوار گذشته تاریخی تا امروز بوده است. مجاری ظهور این مشروعیت گاه بر حسب موازین دینی و الهی، گاه بر اساس دستاوردهای فلسفی و اجتماعی و گاه مبتنی بر آرای سیاسی است. وجه دینی مشروعیت در اسلام شیعی نشان می دهد که عامل اصلی توجیه و مشروع ساختن ساختار حاکمیت شارع مقدس و آموزه وحیانی بوده است. با این حال دین مبین اسلام به دلیل شرایط حاد و خطیر این امر و اهمیت حیاتی مسئله اجتماع سیاسی نهایت احتیاط و توجه را در قالب توصیه ها و برقرارسازی شرایط مشخص را لحاظ نموده است. مفهوم ولایت که علاوه بر منبع قرآن و سنت و روایات ائمه معصومین به لحاظ اجماع و عقل نیز واجد حجیت لازم و برهان متقن است نشان می دهد که تا چه اندازه در زمان غیبت امام معصوم زعامت و ولایت جامعه اسلامی باید بر عهده فقیه واجد شرایط باشد. بر این اساس شروط پیشیینی ولایت و فقاهت همان محور و کانونی است که در اصطلاح «ولی فقیه» دیده می شود. بر اساس چنین نگرشی است که نظام اسلامی تحت قیمومیت و رهبری چنین فردی می تواند به اعتبار موازین اسلام شیعی دارای مشروعیت و وجاهت لازم باشد. اهمیت این موضوع سبب شده تا مقاله حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی به مبانی، شرایط و ساز و کار مشروعیت یابی مفهوم «ولایت فقیه» و نظام اجتماعی و سیاسی تحت هدایت او را مورد بررسی و شناسایی قرار دهد.کلیدواژه ها
مشروعیت بخشی, ولایت, ولی فقیه, نظام اسلامی, اسلام سیاسیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.