واکاوی ویژگی های سامانه های همرفتی میان مقیاس غرب ایران مطالعه موردی: ۲۳ آوریل ۲۰۰۴

بارش های سنگین ناشی از سامانه های همرفتی میان مقیاس در غرب ایران که از نظر شدت و فراوانی باعث خسارات جانی و مالی زیادی شده اند و سهم زیادی از بارش سالانه را به خود اختصاص داده اند، نقش مهمی در امنیت غذایی و منابع آب داشته و بدین منظور چرخه عمر، شرایط تشکیل و ویژگی های سامانه همرفتی میان مقیاس ۲۳آوریل ۲۰۰۴ با استفاده از تصاویر ماهواره های متئوست، GEOS و GMS از طریق معیارهای شاخص تغییرات مساحت (ΔE)، آستانه های دمای درخشندگی ۲۲۱ و ۲۴۳ کلوین و آستانه مساحت بیش از ۱۰۰۰۰ کیلومترمربع مورد بررسی قرار گرفت. مساحت سامانه در شروع چرخه عمر با روند کندی افزایش داشته و روند کاهشی مساحت آن در مرحله زوال شدید و ناگهانی است. در مرحله شکل گیری شرایط سینوپتیک تاثیر بیشتری داشته و عامل غالب بوده است؛ اما در مرحله بلوغ تاثیر توپوگرافی و ارتفاعات زاگرس در شدت فعالیت موثر­تر بود. یافته های این مطالعه نشان داد، در مرحله بلوغ، با افزایش درصد کسر همرفتی و کاهش دمای درخشندگی بر شدت فعالیت همرفتی افزوده شده؛ اما در مرحله زوال این وضعیت برعکس شده است. همچنین ساعات اوج فعالیت همرفتی و افزایش مساحت سامانه همزمان با بیشینه سرعت سامانه بوده است.

کلیدواژه ها:

Mesoscale Convective System ، Life cycle ، Extention Area Changes ، West of Iran ، سامانه های همرفتی میان مقیاس (MCS) ، چرخه عمر ، شاخص ΔE ، ایران