تحلیل شاخص های تاب آوری شهری در برابر مخاطره سیل با رویکرد آینده پژوهی (مورد مطالعه: شهر خرم آباد)

هدف: مطالعه آینده در حال حاضر، بیش از هر زمان دیگری برای کشورها در جهت دستیابی به تاب­ آوری و برنامه کاهش ریسک یا بهبود تاب آوری ضروری است. هدف اصلی این مطالعه، تحلیل شاخص­های تاب آوری شهر خرم­آباد در برابر مخاطره سیل با رویکرد آینده ­پژوهی است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی – تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق؛ شامل خبرگان آشنا به مسائل شهری در سطح شهر خرم­ آباد است. حجم نمونه به روش نمونه گیری گلوله برفی، ۴۴ نفر بدست آمده است و برای تجزیه و تحلیل داده های این تحقیق، از نرم افزار میک مک استفاده شده است. یافته ­ها: یافته های تحقیق نشان می دهد که متغیرهای جمعیت مستقل، زیرساخت­ های در معرض خطر، پتانسیل دسترسی یا تخلیه، ثبات و پایداری جمعیت و رونق ساخت و ساز، بالاترین رتبه های تاثیرگذاری و متغیرهای نسبت تغییر پوشش زمین شهری، زیرساخت­ها، دسترسی به حمل­ و نقل، ظرفیت ارتباطی و برابری امکانات آموزشی، بالاترین رتبه های تاثیرپذیری کلی را دارند. در خصوص ابعاد شش گانه تحقیق نیز رتبه های تاثیرگذاری به ترتیب به ابعاد کالبدی، نهادی، اجتماعی، اقتصادی، محیطی و سرمایه اجتماعی تعلق دارد. در حالت کلی، از میان ۳۷ متغیر بررسی شده این پژوهش، ۹ متغیر جمعیت مستقل، استحکام ابنیه، قدمت ابنیه، مالکیت ابنیه، ظرفیت مراقبت­های پزشکی، زیرساخت اینترنت، حکمروایی مطلوب، پتانسیل دسترسی و تخلیه و زیرساخت های در معرض خطر به عنوان متغیرهای کلیدی موثر بر تاب آوری شهری انتخاب شده اند. نتیجه ­گیری: هرگونه برنامه ریزی برای تاب آوری شهر خرم­آباد باید نقش کلیدی عوامل نامبرده را مورد توجه قرار دهد. این متغیرها در افزایش تاب آوری شهر خرم­آباد، دارای قدرت نفوذ بالا و وابستگی پایینی هستند و اولویت اول در تاب­آور نمودن شهر خرم­آباد به حساب می آیند.

کلیدواژه ها:

تاب آوری شهری ، مخاطره سیل ، رویکرد آینده پژوهی ، نرم افزار میک مک ، شهر خرم آباد