ارزیابی فعالیت های نئوتکتونیکی در تحولات حوضه های آبریز مطالعه موردی: حوضه های آبریز جنوب کوهستان کرکس
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه پژوهش های جغرافیای طبیعی، دوره: 54، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JPHGR-54-2_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 191
نویسندگان
استادیار جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
دانشجوی دکتری جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
با مطالعه و بررسی ساختمان زمینشناسی، لندفرمهای توپوگرافی، الگوی سیستمهای شبکه زهکشی، شاخصها و شواهد ژئومورفولوژیک هر منطقه میتوان عملکرد زمینساخت فعال را ارزیابی کرد. کوهستان کرکس در شرق اصفهان و کمان ماگمایی ارومیه- دختر حد فاصل پهنه سنندج- سیرجان قرار دارد. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی میزان فعالیتهای زمینساختی با استفاده از شاخصهای ژئومورفیک در حوضههای آبریز جنوب کوهستان کرکس است. برای ارزیابی میزان فعالیتهای نوزمینساخت شاخصهای ژئومورفولوژیک از جمله نسبت کشیدگی (Re)، نسبت انشعابات (Rb)، فرم حوضه (FF)، انتگرال فرازنما (Hi)، حجم به سطح حوضه (V/A)، تقارن توپوگرافی عرضی (T)، گرادیان پیچ رودخانه (SL)، پیچوخم رودخانه (S)، سینوزیته جبهه کوهستان (Smf)، نسبت شکل حوضه (BS)، وسعت مخروطافکنه (Af)، شیب مخروطافکنه (Sf) محاسبه شد و سپس با استفاده از شاخص نسبی زمینساخت فعال (Iat) بهعنوان تکنیک مدلی و مفهومی میزان فعالیتهای تکتونیکی در حوضههای آبریز برآورد شد. درنهایت، شواهد مورفولوژیکی زمینساخت فعال در منطقه مطالعاتی بررسی شد. نتایج حاصل از شاخصهای ژئومورفولوژیک و وجود شواهد ژئومورفولوژیکی موجود در منطقه بیانگر وجود فعالیتهای زمینساختی زیاد در حوضههای آبریز جنوب ارتفاعات کرکس است. شدت فعالیتهای تکتونیکی از جنوب شرق به سمت شمال غرب شدت مییابد. این تحرکات باعث تعمیق برخی درهها، افزایش شیب و انحراف و تغییر مسیر برخی از رودخانهها و تقطیع مخروطافکنهها شده است.کلیدواژه ها
حوضه آبریز, شاخصهای ژئومورفولوژیک, کوهستان کرکس, نئوتکتونیکاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.