فاطمه رضایی - Faculty of Medicine, Jahrom University of Medical Sciences, Jahrom, Iran
عابدین ثقفی پور - Health center of Qom Province, Qom University of Medical Sciences, Qom, Iran
نازنین ضیا شیخ الاسلامی - Medicine faculty, Qom University of Medical Sciences, Qom, Iran
محرم کرمی جوشین - Qom University of Medical Sciences, Qom, Iran

زمینه و هدف: سل یک بیماری عفونی مهم است که معمولا به دو شکل ریوی و خارج ریوی طبقه بندی می شود. امروزه، سل خارج ریوی تقریبا یک سوم موارد مبتلایان به سل را تشکیل می دهد. با توجه به روند صعودی بروز سل خارج ریوی در کشور، این مطالعه با هدف بررسی اپیدمیولوژیک سل خارج ریوی انجام شد. روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی - تحلیلی مقطعی بر روی بیماران مبتلا به سل خارج ریوی، طی سالهای ۱۳۹۴-۱۳۸۷در استان قم انجام گرفت. اطلاعات مورد نیاز از پرونده های ۴۶۳ بیمار مبتلا به سل خارج ریوی به صورت سرشماری استخراج شد. داده ها با استفاه از آزمون کای اسکوئر و تی مستقل تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: از کل موارد مسلول (۱۴۷۶ نفر)، ۴۶۳ نفر (۳۷/۳۱%) مبتلا به سل خارج ریوی بودند. میزان بروز سل خارج ریوی از سال ۱۳۹۴-۱۳۸۷ به ترتیب ۳۸/۶، ۳۵/۵، ۶۱/۲، ۲۶/۴، ۷۱/۴، ۹/۵، ۸/۵ و ۷۱/۶% در ۱۰۰۰۰۰ نفر بود. میانگین سنی بیماران مبتلا به سل خارج ریوی ۴۷/۱۹±۴۳/۳۶ برآورد شد. همچنین زنان بیشتر از مردان به سل خارج ریوی مبتلا شده و نسبت جنسی (مرد به زن) بیماران، ۹/۰ بود. شایع ترین عضو درگیر سل خارج ریوی به ترتیب غدد لنفاوی (۵/۳۰%)، پلور (۴/۱۸%) و استخوان (۷/۱۴%) گزارش شد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد بروز سل خارج ریوی در استان قم در سالهای اخیر، روند افزایشی داشته و سل غدد لنفاوی، شایع ترین نوع سل خارج ریوی در بین مبتلایان بوده است.

Extra-pulmonary tuberculosis, Tuberculosis, Epidemiology, Qom, Iran, سل خارج ریوی, سل, اپیدمیولوژی, قم, ایران