حسین باقری - عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی

این پژوهش به منظور بررسی اثر تغییرات تراز دریای خزر بر توزیع عناصر فلزی در خلیج گرگان در طول زمان ۲ مغزهرسوبی K۱,K۵ برداشت گردید و در ازمایشگاه ،آنالیز های رسوب شناسی، سن سنجی و ICP-AES و حساسیتپذیری مغناطیسی برروی نمونه ها انجام گرفت. نتایج نشان داد در بازه ۲۵۰۰ سال سه مرحله پیشروی و پسروی عمدهدریا رخ داده است که به سه روند افزایشی و سه روند کاهشی در توزیع عناصر فلزی مشاهده گردید. در مغزه K۵ میزانهمه عناصر اصلی انتخابی به جز استرانسیم و کلسیم در زمان کاهش تراز دریا افزایش نشان دادند و با افزایش تدریجی ترازدریا روند این عناصر نیز کاهش نشان داده است. در مغزه K۱ نیز دو مرحله افزایش و کاهش در روند عناصر مشاهدهگردید که با تغییرات تراز دریا هماهنگ بوده است. نتایج این تحقیق نشان داد در زمان هایی که تراز دریا در نتیجه کاهشدما و افزایش رطوبت و بارش، افزایش یافته است در نتیجه فرسایش شیمیایی و هوازدگی رسوبات بالادست باعث تمرکزمواد آواری و عناصر سنگین در نزدیکی ساحل گردیده است در حالیکه در زمان کاهش تراز و پسروی دریا رودخانه هایمنتهی به این حوضه، بار فرسایشی خود را تا بخش های مرکزی حوضه حمل کرده اند. به نظر می رسد علاوه بر علاوه برنقش دما و آب و هوا، احتمالا عوامل انسانی نیز سبب تشدید تمرکز بیشتر این عناصر شده است

دریای خزر، مغزه، فلزات سنگین، رسوب