بررسی و تحلیل نقوش سنگ نگاره های مجموعه باستانی کال سیر، سیرخردو و مهدوا؛ شهرستان طرقبه شاندیز در شمال شرق ایران
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 165
فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_FARKH-16-4_003
تاریخ نمایه سازی: 19 مهر 1401
چکیده مقاله:
سنگ نگاره ها از نخستین هنرهای بشری برای تجلی عواطف و دیده های خود از محیط پیرامون بوده است. در ایران، شواهد هنر صخره ای را می توان در اغلب مناطق کوهستانی مشاهده کرد. این پژوهش به بررسی و مطالعه مجموعه سنگ نگاره های باستانی کال سیر، سیرخردو و مهدوا پرداخته است. این سنگنگاره های نویافته در شهرستان طرقبه شاندیز در استان خراسان رضوی قرار دارد. در این منطقه تعداد زیادی از سنگ نگاره ها وجود دارد که بررسی این آثار با توجه به قدمتشان می تواند جنبه های تاریک زندگی ساکنان این حوزه را نمایان کند. روش بررسی سنگنگاره ها، بررسی پیمایشی میدانی بوده است و در روش کتابخانه ای به بررسی تطبیقی نقوش با دیگر سنگنگاره های ایران پرداخته شده است. در این پژوهش سعی شده است به پرسش های پیش رو پاسخ داده شود: نقوش ایجادشده بر روی سنگنگاره های طرقبه شاندیز با کدام سنگنگاره های ایران قابل مقایسه است و تکنیک ساخت سنگنگارههای طرقبه شاندیز به چه صورت بوده است؟ مطالعه "مجموعه سنگنگارههای طرقبه شاندیز" با هدف معرفی و بررسی نقوش سنگ نگاره ها، مطابقت نقوش با شرایط اقلیمی و زیست محیطی منطقه و بررسی تطبیقی و مشابهت نقوش با دیگر نقاط، انجام شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که سنگنگاره های این حوزه دارای نقوش انسانی، حیوانی، نمادین و ابزارآلات هستند که با تکنیک و روش کوبشی ایجاد شده اند و نقوش این سنگنگاره های نویافته با سنگ نگاره های شرق ایران همچون توس، خزان، لاخمزار، گوهردشت، آسو و جربت قابل بررسی و تحلیل است.
کلیدواژه ها:
شمال شرق ایران طرقبه شاندیز هنر صخره ای سنگ نگاره نقش مایه
نویسندگان
مهدی دهمرده پهلوان
دانش آموخته دکترای باستان شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
حسن باصفا
دانشیار، گروه باستان شناسی دانشگاه نیشابور
بهاره مقدم
دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
علی کریمی کیا
دانش آموخته دکتری باستان شناسی دانشگاه محقق اردبیلی