تحلیلی ژئوپلیتیکی بر محصول های راهبردی کشاورزی ایران (مطالعه موردی: گندم)

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 233

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHGR-48-1_004

تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1401

چکیده مقاله:

کشاورزی و تولید مواد غذایی، در دهه های اخیر یکی از مسائل مهم جهانی است و همه کشورها اعم از صادرکننده و واردکننده را با چالش مواجه ساخته است. این پژوهش به منظور بررسی وضعیت تولید و مصرف محصول راهبردی گندم در ایران و نیز انتخاب راهبرد مناسب برای تامین آن تا سال ۱۴۰۰، به­روش توصیفی- تحلیلی، مبتنی­بر داده های FAO و با استفاده از نرم افزارهای Excel و GIS انجام شده است. آمار دوره های زمانی تولید و مصرف گندم، با استفاده از روش ARIMA مدل سازی و تولید و مصرف این محصول راهبردی طی سال های ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ پیش بینی شده است. نتایج نشان می دهد با توجه به جایگاه ایران در تولید، مصرف، صادرات و همچنین میزان نیاز کشور به واردات گندم تا سال ۱۴۰۰، بحث خودکفایی کامل این محصول، حداقل تا سال ۱۴۰۰ منتفی است و ایران تا این سال، یک واردکننده جزء باقی خواهد ماند. با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی ایران و احتمال استفاده کشورهای صادرکننده گندم از این محصول راهبردی به عنوان یک حربه سیاسی علیه کشور، لازم است در انتخاب کشورها برای واردات این محصول دقت ویژه­ای صورت پذیرد. از این رو، در قالب یک رویکرد ژئوپلیتیکی و با استفاده از روش تحلیل سلسله­مراتبی (AHP) و نرم افزار Expert choice، بهترین کشورها برای واردات گندم و در سطحی بالاتر، انعقاد قراردادهای بلندمدت در زمینه خرید این محصول راهبردی، شناسایی و اولویت بندی شده­اند.

کلیدواژه ها:

امنیت غذایی ، خودکفایی ، ژئوپلیتیک غذا ، گندم ، محصول های راهبردی غذایی

نویسندگان

محمدباقر قالیباف

دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

زهرا پیشگاهی فرد

استاد جغرافیای سیاسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

رسول افضلی

دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

سید محمد حسینی

دکتری جغرافیای سیاسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قارونی، جلال، ۱۳۸۲، فناوری نان مسطح، ترجمه عبدالحسن بصیره، مرکز ...
  • تحلیلی بر خودکفایی در تولید گندم ایران [مقاله کنفرانسی]
  • مبینی دهکردی، علی، ۱۳۸۷، رویکردی نو به راهبرد امنیت غذایی ...
  • پرتس، فولکر، ۱۳۷۳، وابستگی و توسعه در دنیای غرب، ترجمه ...
  • معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس­جمهور، ۱۳۸۹، مجموعه برنامه ...
  • زبردست، اسفندیار، ۱۳۸۰، کاربرد فرایند تحلیل سلسله مراتبی در برنامه ...
  • خضری، محمد، ۱۳۸۲، امنیت غذایی و امنیت ملی، مجموعه­مقالات نخستین ...
  • قدسی­پور، حسن، ۱۳۸۹، مباحثی در تصمیم گیری چندمعیاره: برنامه ریزی ...
  • Agricultural Planning and Economic Research Institute, ۲۰۰۲, Report "Look at ...
  • Arnell, N. W., et al., ۲۰۰۴, Climate and Socio-economic Scenarios ...
  • Box, G. P. and Jenkins, G. M., ۱۹۷۸, Time Series ...
  • Clafferty, B., ۲۰۰۰, Ensuring Food Security in Egypt: Food Subsidy, ...
  • Clay, E. and Stevens, C., ۱۹۸۰, US Food Embargo-Third World ...
  • Clover, J., ۲۰۰۳, Food Security in Sub-Saharan Africa, African Security ...
  • Droogers, P., ۲۰۰۴, Adaptation to Climate Change to Enhance Food ...
  • Droogers, P. and Aerts, J., ۲۰۰۵, Adaptation Strategies to Climate ...
  • FAO, ۲۰۰۰, The State of Food Insecurity in the World, ...
  • Feldman, M. and Kislev, M. E., ۲۰۰۸, Israel Journal of ...
  • Feldman, M. and Kislev, M. E., Sue College; University College, ...
  • Food and Agriculture Organization of the United Nations, ۲۰۰۱, Food ...
  • Food and Agriculture Organization, ۲۰۰۹ ...
  • Gharoni, J., ۲۰۰۳, Flat Bread Technology, Translated by: Basyrh, A. ...
  • Ghodsypour, H., ۲۰۰۶, Multi-objective Decision Making (MODM), (Methods for a ...
  • Gleick, P.H., ۲۰۰۳, Global Freshwater Resources: Soft-path Solutions for the ...
  • http://qaraati.noornet.net/fa/fishview.html?ItemID=۵۱۳&FishArticleID=۲۵۷۹۰Keller, E.J., ۱۹۹۲, Drought, War and the Politics of Famine ...
  • Khabir, A., ۲۰۰۱, UN Sanction Imposed against Afghanistan While Thousands ...
  • Khezri, M., ۲۰۰۳, Food Security and National Security, Proceedings of ...
  • Mobini Dehkordi, A., ۲۰۰۸, A New Approach to Food Security ...
  • Mosavi, H., ۲۰۰۷, An Analysis Possibility of Wheat Self-sufficiency in ...
  • Pimentel, D., ۲۰۰۷, Biofuels: Energy and Environmental Issues, Farm Policy ...
  • Rosenzweig, C. and Parry, M. L., ۱۹۹۴, Potential Impact of ...
  • Runge, C.F. and Senauer, B., ۲۰۰۷, How Biofuels Could Starve ...
  • Silva, O. M. and Grennes, T., ۱۹۹۹, Wheat Policy and ...
  • Tarrant, J. R., ۱۹۸۱,Food as a Weapon? The embargo on ...
  • Tweeten, L. and Thompson, S., ۲۰۰۹, Long-term Global Agricultural Output ...
  • Vice President for Strategic Planning and Supervision, ۲۰۱۰, Fifth Five-Year ...
  • Volker, P., ۱۹۹۴, Dependency and Development in the West, Translated ...
  • Wallenstein, P., ۱۹۷۵, Scarce Goods as Political Weapons: The Case ...
  • Zebardast, A., ۲۰۰۱, Application of AHP in Urban and Regional ...
  • نمایش کامل مراجع