بازاندیشی در مفهوم Territory از نگاه جغرافیای سیاسی ایران
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: مجله پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره: 49، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_JHGR-49-3_013
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 291
نویسندگان
دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران
استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران
استادیار تاریخ ایران، دانشگاه تهران
استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران
چکیده
بی شک، واژه های تخصصی هر علم زبان گویای آن علم است و زبان علمی، همبسته جدایی ناپذیر هر علم محسوب می شود. پژوهش در هر علمی مستلزم به دست دادن مجموعه ای منسجم از واژگان خاص آن رشته، برابرنهاده های آن ها و ارائه تعریفی دقیق از آن هاست. جغرافیای سیاسی واژه های متعددی مانند مکان، فضا، مقیاس و سرزمین و نظایر آن دارد که جزء مفاهیم مورد مجادله هستند. مفهوم Territory یکی از مهم ترین و بحثبرانگیزترین مفاهیم رشته است. انتخاب معادل مناسب برای این واژه به یکدستی آن در نوشته های تخصصی این رشته و رفع سردرگمی و برداشتهای ناهمگرا میان خوانندگان و مخاطبان کمک بسیار می کند. پژوهش حاضر که از نوع بنیادی نظری است و به صورت توصیفی تحلیلی با استفاده از منابع دست اول فارسی و لاتین انجام گرفته است، در پی پاسخ به چیستی و ماهیت مفهوم تریتوری و نیز معادلگزینی مناسب در ادبیات جغرافیای سیاسی به زبان فارسی است. مطابق یافتههای تحقیق در معادلگزینی واژه تریتوری فراتر از برداشت جغرافیدانان طبیعی و جغرافیدانان انسانی به کار میرود؛ جغرافیدانان طبیعی آن را به معنای چارچوبی برای فرایندهای طبیعی می دانند و جغرافیدانان انسانی واژه مزبور را عرصهای ایستا برای رویدادهای انسانی به کار میبرند. از منظر جغرافیای سیاسی، قلمرو تنها چارچوب فیزیکی و فضایی برای اقدامات انسان نیست؛ بلکه بازتاب روشنی از «روابط قدرت بین کنشگران سیاسی» است، به طوری که در آن ابعادی متعدد و مهم از زندگی اجتماعی و قدرت اجتماعی نظیر ابعاد کارکردی «کنترل فضا»، «بازیگران سیاسی»، «مرزبندی و اعمال حاکمیت انحصاری» مطرح میشود. درنتیجه، قلمرو محدودهای است که شخص در محتوای آن برای کنترل روشهایی نظیر «دفاع»، «کنترل»، «محرومسازی» و «مشمولسازی» تلاش میکند. براین اساس، تریتوری در ادبیات جغرافیای سیاسی به فضایی محدودشده گفته می شود که با مرز مشخص شده است و اعمال قدرت و نظارت را برای حکومت فراهم می کند و بدین ترتیب قلمرو اعم از سرزمین است؛ زیرا سرزمین بخش فیزیکی و انسانی (غیرسیاسی) قلمرو است.کلیدواژه ها
جغرافیای سیاسی, سرزمین, قلمرو, معادل گزینیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.