اثر افزودن مکمل لیکوپن بر فراسنجه های تخمیر، گوارش پذیری مواد مغذی و مصرف خوراک جیره بره پرواری در شرایط برون تنی و درون تنی

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: لیکوپن (C۴۰H۵۶) یک کاروتنوید محلول در چربی با بیش ترین فعالیت آنتی اکسیدانی در بین کاروتنوئیدها است. اثرات مثبت لیکوپن در کاهش تنش اکسیداتیو و بهبود کیفیت محصولات دامی گزارش شده است. انتظار می رود که افزودن آنتی اکسیدان های قوی مثل لیکوپن بتواند در بهبود شرایط مطلوب شکمبه و متعاقب آن هضم خوراک و سلامت دام مفید باشند.  در این پژوهش تاثیرات سطوح مختلف لیکوپن بر پارامترهای تخمیر شکمبه ای به صورت برون تنی، و بر قابلیت هضم مواد مغذی و مصرف خوراک بره های پرواری بررسی شد. مواد و روش ها: در این مطالعه، در مرحله اول تاثیر سطوح صفر (شاهد)، ۰/۴، ۰/۸، ۱/۶ و ۲/۴ میلی گرم لیکوپن در گرم ماده خشک در قالب یک طرح کاملا تصادفی بر گوارش پذیری و فراسنجه های هضم و تخمیر به روش آزمایشگاهی بررسی شد. در مرحله دوم، تاثیر جیره برگزیده شده از مرحله آزمایشگاهی (جیره با۴/۲ گرم در کیلوگرم ماده خشک مکمل لیکوپن) بر مصرف خوراک و قابلیت هضم مواد مغذی ۲۰ راس بره پرواری بررسی شد. یافته ها: نتایج نشان داد که با افزایش سطح لیکوپن در جیره پتانسیل تولید گاز روند کاهشی داشت (۰/۰۵>p) و مقدار آن برای سطوح صفر (شاهد)، ۰/۴، ۰/۸، ۱/۶ و ۲/۴ میلی گرم لیکوپن در گرم ماده خشک به ترتیب ۶۵/۸، ۶۴/۵، ۶۴/۲، ۶۴/۲ و ۵۸/۴ میلی لیتر بود. افزایش سطوح لیکوپن باعث افزایش ضریب تفکیک (۴/۹۱، ۴/۹۲، ۵/۰۱، ۵/۱ و ۵/۴۴ میلی گرم بر میلی لیتر) و تولید پروتئین میکروبی (۱۹۸، ۲۰۰، ۲۰۳، ۲۰۸ و ۲۲۰ میلی گرم) شد (۰/۰۵>p). افزودن لیکوپن به جیره سبب کاهش معنی داری در نیتروژن آمونیاکی شکمبه شد (۰۵/۰>p) و مقدار آن برای سطوح صفر، (شاهد)، ۴/۰، ۸/۰، ۶/۱ و ۴/۲ میلی گرم لیکوپن در گرم ماده خشک به ترتیب ۵/۱۵، ۵/۱۵، ۴/۱۵، ۳/۱۵ و ۳/۱۵ میلی گرم بر دسی لیتر بود. با این وجود میزان تولید اسیدهای چرب کوتاه زنجیر، انرژی قابل متابولیسم و گوارش پذیری ماده آلی تحت تاثیر لیکوپن قرار نگرفت. آزمایش هضم دو مرحله ای تلی و تری نشان داد که لیکوپن تاثیر معنی داری بر هضم پذیری ماده خشک، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و اسیدی نداشت. در آزمایش درون تنی، مکمل لیکوپن سبب افزایش مصرف ماده خشک مصرفی شد و هیچ تاثیری بر گوارش پذیری مواد مغذی جیره نداشت. نتیجه گیری: افزودن لیکوپن به جیره بره پرواری سبب بهبود ضریب تفکیک و افزایش تولید پروتئین میکروبی در شرایط برون تنی شد و همچنین باعث افزایش مصرف خوراک بره های پرواری شد.

کلیدواژه ها:

Antioxidant ، Feed intake ، Gas production ، Microbial protein ، Partitioning factor ، آنتی اکسیدان ، پروتئین میکروبی ، تولید گاز ، ضریب تفکیک ، مصرف خوراک