نقش تغییر اقلیم بر انتقال آب بین حوضه ای (مطالعه موردی حوضه زاب و دریاچه ارومیه )

یکی از روش های سودمند در تفسیر رابطه بین فرآیندهای هیدولوژیکی و تغییرات محیطی با انتقال آب بین حوضه ای، بررسی روند سری های زمانی هیدرولوژیکی در مناطق مورد مطالعه می باشد. هدف از این مطالعه بررسی رابطه بین روند داده های ماهانه درجه حرارت و جریان رودخانه با تغییرات اقلیمی و نقش آن در انتقال آب بین حوضه ای است. روند جریان رودخانه زاب واقع در جنوب غرب دریاچه ارومیه در سه مقطع زمانی ماهانه، فصلی و سالانه با روش من-کندال و کندال فصلی در سطوح معنی داری 1% و 10% مورد آزمون قرار گرفت . نتایج نشان داد که جریان رودخانه زاب در سه مقیاس زمانی روند نزولی معنی داری دارد. شدیدترین روند مربوط به اواخر فصل تابستان و اوایل فصل بهار می باشد. با توجه به روند کاهشی دبی جریان رودخانه شهرچای ارومیه و روند افزایشی درجه حرارت به نظر می رسد یکی از عوامل مهم خشکی دریاچه ارومیه تغییرات اقلیمی باشد، ازطرفی در این منطقه جهت تامین کمبود آب دریاچه ارومیه انتقال آب بین حوضه ای جهت رفع این مشکل مدنظر قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان داد که حوضه زاب تحت تاثیر تغییرات اقلیمی بوده به طوریکه در رودخانه منتخب آن روند کاهشی معنی داری وجود دارد. بنابراین به نظر می رسد انتقال آب از حوضه زاب به دریاچه ارومیه می تواند در صورت ادامه این روند کاهشی اثرات مخربی بر حوضه زاب داشته باشد.

کلیدواژه ها:

آزمون های روند ، انتقال آب بین حوضه ای ، حوضه زاب ، دریاچه ارومیه ، رودخانه ، تغییر اقلیم