بازنمایی های ایدئولوژیک در رسانه: بررسی بازتاب تحولات برجام در رسانه ها بعد از خروج آمریکا لغایت گام نهایی ایران در کاهش تعهدات

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه علوم سیاسی، دوره: 25، شماره: 97
  • کد COI اختصاصی: JR_JCKE-25-97_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 197
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی مالمیر

دانشجوی دکتری زبان شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

حیات عامری

دانشیار، گروه زبان شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران (نویسنده مسئول)

محمد دبیرمقدم

استاد، گروه زبان شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

فردوس آقاگلزاده

استاد، گروه زبان شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر تبیین بازنمایی­های ایدئولوژیک و جهت­دار تحولات سیاسی در رسانه­های خبری منتخب است. پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی و با ترکیبی از روش­های کمی و کیفی به تحلیل داده­ها پرداخته است. بدین منظور عناوین برگزیده دو رسانه داخلی (وبسایت شبکه خبر و شبکه پرس تی­وی) به نمایندگی از گفتمان جمهوری اسلامی و دو رسانه خارجی (وبسایت صدای آمریکا بخش فارسی و بی­بی­سی بخش انگلیسی) به نمایندگی از گفتمان طرف غربی در بازه زمانی خروج آمریکا از توافق، لغایت گام نهایی ایران در کاهش تعهدات هسته­ای بررسی شد. داده­های موردنظر با استفاده از مبانی نظری گفتمان انتقادی و چارچوب نظری هلیدی در زبان شناسی نقش گرا تحلیل شدند. نتایج حاصل از بررسی زبان شناختی عناوین خبری در این رسانه­ها نشان می­دهد که هریک از گفتمان­ها در تلاش هستند که مسئولیت شکست برجام را متوجه گفتمان رقیب سازند. تحلیل زبانی عناوین خبری رسانه­های گفتمان­های رقیب موید این رویکرد ایدئولوژیک است. هم چنین رسانه­ها به نمایندگی از طرف گفتمان خودی در تلاش هستند که با برجسته ساختن اقدامات مثبت خود و انتساب ویژگی­های مقبول به گفتمان متبوع خویش، تصویری مثبت از خود ارائه نمایند. آن ها در این مسیر با برجسته سازی برخی کنش­ها و کنشگران، برخی دیگر را به حاشیه می­رانند و گاه با ارائه اطلاعات ناقص و جهت­دار به ذهن مخاطب جهت می­دهند.

کلیدواژه ها

بازنمایی ایدئولوژیک, نظام گذرائی, برجام, شبکه خبر, شبکه پرس تی وی, صدای آمریکا, شبکه خبری بی بی سی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.