مکائد نفس؛ چیستی و راهکارهای مقابله با آن از دیدگاه قرآن

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه جامعه شناسی سیاسی ایران، دوره: 5، شماره: 10
  • کد COI اختصاصی: JR_JOU-5-10_048
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 84
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اسدالله ناصری

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی همدان، ایران.

سید حمید حسینی

استادیار گروه الهیات و علوم قرآن و حدیث، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

علی حسین احتشامی

استادیار گروه الهیات و علوم قرآن و حدیث، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

چکیده

این مقاله با عنوان چیستی و راهکارهای مقابله با آن از دیدگاه قرآن، به بررسی مکائد نفس و دلالت-های تربیتی آن از منظر قرآن می پردازد. مکائد نفس از اصطلاحات برگرفته از آموزه های دینی است و مقصود از آن مکاری ها، حیله گری ها، فریبکاری ها و ریاکاری های نفس با خود انسان است. انگیزه محقق در این نوشتار دست یابی به چیستی و چگونگی فرآیند القاء کید توسط نفس و تبیین ابعاد و آثار آن است. این پژوهش با روش تحلیل محتوا و به صورت کیفی با استفاده از منابع مختلف کتابخانه ای، ابتدا به معناشناسی مکائد نفس پرداخته، و سپس مفاهیم مرادف و کلیدی این واژه مانند تسویل، تزیین، تطویع و تلبیس را تحلیل نموده است و در همین راستا مولفه هایی چون، رشد معرفت، پروا پیشگی، مراقبه و محاسبه نفس و خردپروری را می توان به عنوان یافته های تحقیق مورد ملاحظه قرار داد که به عنوان راه کارهایی اساسی با تاکید بر آموزه های قرآن و در جهت مقابله با مکائد نفس مورد توجه قرار گرفته است.

کلیدواژه ها

مکائدنفس, تسویل, تزیین, تطویع, تلبیس

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.