رفتار مصرفی و تقاضای انواع مواد غذایی اساسی در مناطق شهری ایران با استفاده از مدل تقاضای تفاضلی معمولی تعمیم یافته (GODDS): کاربرد روش Panel-SURE

سال انتشار: 1401
محل انتشار: فصلنامه اقتصاد و توسعه کشاورزی، دوره: 36، شماره: 3
کد COI اختصاصی: JR_JEAD-36-3_007
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 207

نویسندگان

استادیار اقتصاد کشاورزی، موسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی، تهران، ایران.

چکیده

هدف کلی مطالعه حاضر بررسی رفتار مصرفی و تقاضای انواع مواد غذایی اساسی (غلات، گوشت دام، گوشت پرندگان، ماهی و میگو و فرآوردههای آن، لبنیات، روغن، چربیها و کره، میوهها، حبوبات، قند و شکر و سبزیها) در مناطق شهری ایران با استفاده از سیستم تقاضای مبتنی بر دادههای تلفیقی و روش SURE است. به منظور انتخاب و تعیین شکل تابعی مناسب برای برآورد سیستم تقاضای مواد غذایی، مدل تقاضای تفاضلی معمولی تعمیم یافته (GODDS) برآورد شد. به منظور درک بهتر از وضعیت مصرف و مخارج خانوارها و تحلیل مناسب کششهای درآمدی، قیمتی و متقاطع تقاضا، دهکهای درآمدی به سه گروه کلی تقسیم شد. همچنین جهت دستیابی به اهداف تحقیق، از دادههای دوره زمانی ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۶ استفاده شد. بر اساس نتایج آزمون والد، شکل تابعی AIDS برای برآورد الگوی تقاضای مواد غذایی در مناطق شهری مناسب تشخیص داده شد. همچنین، بیشترین حساسیت تقاضا بر اساس کشش خود قیمتی مواد غذایی مربوط به گوشت ماهی، میگو و فرآوردههای آن (۰۳/۱-) است. مثبت بودن کششهای متقاطع بین مواد غذایی مبین آن است که الزاما رابطه دوطرفه در جانشینی بین مواد غذایی وجود ندارد و فقط در مواردی رابطه جانشینی دوطرفه (مانند غلات و حبوبات) بین مواد غذایی وجود دارد. همچنین اغلب کششهای متقاطع مثبت تقاضا، مقادیر پایینی دارند که بیانگر جانشینی ضعیف بین گروههای مواد غذایی است که میتواند به دلیل توزیع شدن بودجه صرفه جویی شده براثر کاهش خرید یک گروه از مواد غذایی در خرید گروه های دیگر باشد. محاسبه کشش درآمدی، نرمال بودن گروههای کالایی را نشان میدهد. کشش درآمدی گوشت ماهی، میگو و فرآوردههای آن بیشتر از یک به دست آمده که مبین لوکس بودن این ماده غذایی است. درمجموع، تعیین سیاست های قیمتی و یارانه ای باید به گونه ای باشد که متضمن حداقل مصرف پروتئین دامی برای تک تک افراد جامعه باشد. همچنین سیاستهای ناظر بر تولید و تامین گروه (غلات، روغن، چربیها و کره، میوهها، سبزیها، حبوبات و قند و شکر) و مضافا سیاستهای ناظر بر مصرف آن ها باید به گونه ای تنظیم گردند که تامین حداقلی هر کدام از مواد غذایی موردنظر برای خانوارها امکانپذیر باشد.

کلیدواژه ها

تابع تقاضای AIDS , کشش خودقیمتی , کشش درآمدی , مدل GODDS , , مناطق شهری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.