اثر خشکسالی بر شاخص تاب آوری خانوارهای کشاورزان روستایی
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه اقتصاد و توسعه کشاورزی، دوره: 36، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_JEAD-36-3_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 219
نویسندگان
گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
اقتصاد کشاورزی. دانشکده کشاورزی. دانشگاه فردوسی مشهد
دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
خشکسالی به عنوان یکی از مخاطرات طبیعی، دارای پیامدهای متفاوتی بوده که از جملهی آنها میتوان به وضعیت معیشتی و تاب آوری بهرهبرداران کشاورزی به خصوص خردهمالکان روستایی اشاره نمود. با توجه به اینکه تاب آوری خانوارها به معنای توانایی بازگشت به شرایط قابل قبول زندگی خود پس از وقوع شوکهای مختلف میباشد، هدف از این مطالعه بررسی اثر خشکسالی بر میزان تاب آوری خانوارهای روستایی در روستای حسین آباد رخنه گل واقع در شهرستان فریمان میباشد. برای برآورد شاخص تاب آوری خانوارهای کشاورزان روستایی از شاخص تاب آوری ریما۴ که توسط سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) ارائه گردیده استفاده شده است و همچنین بررسی اثر خشکسالی بر شاخص تاب آوری توسط روابط رگرسیونی حداقل مربعات معمولی صورت پذیرفته است. جهت برآورد مولفههای تاب آوری از روش تحلیل عاملی و برای برآورد متغیر پنهان تاب آوری از روش میمیک۵ استفاده گردیده است. نمونهی مورد مطالعه شامل ۱۴۹ بهرهبردار زراعی میباشد که از روش نمونهگیری تصادفی ساده از روستای حسین آباد رخنه گل انتخاب گردیده است. جمعآوری دادهها در سال ۱۴۰۰ از طریق مصاحبه با سرپرست خانوار و تکمیل پرسشنامهی فائو صورت پذیرفته است. نتایج نشان داد که مولفههای دارایی و ظرفیت تطبیق در افزایش تاب آوری خانوارهای روستایی منطقه مورد مطالعه نقش قابل توجهی داشته و متغیرهای خشکسالی، از دست دادن دام و زن بودن سرپرست خانوارهای مورد بررسی دارای اثر منفی بر میزان تاب آوری آنها میباشد. از این رو با توجه به محدودیتهای زمانی و بودجهای در سیاستگذاریهای کلان مربوطه و همچنین با در نظر گرفتن نتایج بدست آمده از مطالعه در خصوص تبعات وقایعی همچون خشکسالی بر میزان تاب آوری خانوارهای روستایی، اتخاذ سیاستهای کشاورزی مربوطه همچون تعیین الگوی کشت متناسب با شرایط اقلیمی هر منطقه، میتواند در کاهش آسیبپذیری خانوارهای روستایی در مواجهه با بحرانهای مختلف موثر واقع گردد.کلیدواژه ها
تاب آوری خانوارها, خشکسالی, کشاورزان روستایی, معادلات ساختاری, مدل میمیکاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.