کانی شناسی رگه های آنورتوزیتی و گابروهای دربرگیرنده در توده نفوذی کالکافی (شمال شرق انارک، استان اصفهان، ایران مرکزی)

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه زمین شناسی اقتصادی، دوره: 14، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_ECONG-14-2_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 208
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حنان سلیم

دانشجوی دکتری، گروه زمین شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

قدرت ترابی

استاد، گروه زمین شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

نرگس نصوحیان

دکتری، گروه زمین شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

منطقه کالکافی در حدود ۶۵ کیلومتری شمال شرق شهر انارک (بخش­ شمال شرقی استان اصفهان) واقع شده است. در این منطقه توده نفوذی کالکافی با سن ائوسن بالایی، دگرگونه­ های پالئوزوئیک انارک، سنگ آهک ­های کرتاسه و سنگ ­های آتشفشانی ائوسن زیرین و میانی را قطع کرده است. این توده نفوذی طیف گسترده ­ای از سنگ ­ها از گابرو تا آلکالی فلدسپار گرانیت­ را شامل می­ شود که بیانگر رخداد تفریق ماگمایی بسیار گسترده است. آنورتوزیت ­ها به صورت رگه ­هایی در درون گابروها دیده می­ شوند که ضخامت این رگه ها متغیر بوده و تا حدود ۱۵ سانتی متر هم می رسد. گابروها از پلاژیوکلازهای نوع آنورتیت (%۹۴-۸۴ An=) که برخی از آنها به بیتونیت، آندزین و الیگوکلاز تغییر یافته اند، کلینوپیروکسن از نوع دیوپسید (۷۵/۰=Mg#)، ارتوکلاز (Or۰.۸۸)، آپاتیت، مگنتیت و پرهنیت تشکیل شده است. آنورتوزیت ­ها نیز متشکل از کانی­ های پلاژیوکلاز از نوع آنورتیت (%۹۵-۸۹ An=؛ که گاهی این پلاژیوکلازها به بیتونیت و لابرادوریت تغییر یافته اند)، اسفن و زیرکن هستند. بافت ­های اصلی این سنگ­ ها گرانولار، اینترگرانولار و پوئی­کیلیتیک است. بررسی های صحرایی نشان می­ دهد که آنورتوزیت­ ها با گابروها همراه بوده و شکستگی­ های گابروها را پر کرده اند. بررسی ترکیب شیمیایی پلاژیوکلازهای درون گابروها و پلاژیوکلازهای موجود در آنورتوزیت­ ها بیانگر شباهت بسیار زیاد این کانی ها از نظر محتوای عناصر اصلی و کمیاب بوده و بیانگر ارتباط ژنتیکی این سنگ ­هاست. این ویژگی نشان می­ دهد که آنورتوزیت­ های منطقه کالکافی در حقیقت ادامه تبلور بخش غنی از پلاژیوکلاز ماگمای گابرویی اولیه است.

کلیدواژه ها

پلاژیوکلاز, کلینوپیروکسن, آنورتوزیت, گابرو, ائوسن, کالکافی, ایران مرکزی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.