کانی شناسی، ژئوشیمی، میان بارهای سیال و منشا کانه زایی آهن- مس- طلا همراه با توده های آذرین نفوذی احمدآباد، سمنان

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه زمین شناسی اقتصادی، دوره: 14، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_ECONG-14-2_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 154
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فریبا طایفی

کارشناسی ارشد، گروه ژئوشیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

بهزاد مهرابی

استاد، گروه ژئوشیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

مجید قاسمی سیانی

استادیار، گروه ژئوشیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

محدوده کانه ­زایی احمدآباد در شمال­ شرق استان سمنان و در حد فاصل زون­های ساختاری البرز و ایران مرکزی واقع شده است. کانی ­سازی در کانسار به­ صورت اپی­ژنتیک در بخش­های کم ­عمق و سطحی کانسار با بافت­های پر کننده فضای خالی، رگه- رگچه ­ای، توده ­ای و افشان در سنگ­های میزبان نفوذی با ماهیت مونزونیت و مونزودیوریت و به مقدار کمتر گرانودیوریت و گرانیت و در واحدهای آتشفشانی آندزیت، تراکی­آندزیت و داسیت رخ داده است. کانه ­زایی شامل انواع اکسیدی (هماتیت)، سولفیدی (پیریت و کالکوپیریت) و اکسی- هیدروکسیدی (گوتیت و لیمونیت) است و باریت، کلسیت و کوارتز باطله­ های اصلی در کانسار هستند. بر اساس بررسی­های ژئوشیمیایی روی کانسنگ آهن، نمونه ­ها به دو گروه کم ­عیار و عیار متوسط دسته ­بندی می­شود. بر اساس مطالعات میکروترمومتری، دمای همگن­ شدن و شوری میان­بارهای سیال در کوارتز به ترتیب برابر ۱۹۴ تا ۳۷۰ درجه سانتی­گراد و ۷۴/۱ تا ۰۷/۱۳ درصد وزنی معادل نمک طعام و در کانی باریت ۱۱۵ تا ۲۵۶ درجه سانتی­گراد و ۶۲/۳ تا ۴۵/۱۹ درصد وزنی معادل نمک طعام است. بر اساس این مطالعات، سردشدن و رقیق ­شدگی سطحی سیال مسئول کانه­زا در اثر اختلاط با سیال جوی عامل اصلی کانی ­سازی در کانسار احمدآباد است. توده­ های نفوذی نیمه­ عمیق ضمن صعود به مناطق کم ­عمق پوسته زمین، درون سنگ­های آتشفشانی در بخش­های گسلی و شکستگی­ها جای گرفته­­ اند؛ و در نتیجه کاهش دما، فشار و افزایش فوگاسیته اکسیژن، در بخش­های سطحی منجر به کانی­ سازی گرمابی در سنگ­های میزبان آتشفشانی و نفوذی شده است. بر این اساس می­توان کانه­ زایی در کانسار احمدآباد را از نوع کانی ­سازی های گرمابی دانست.

کلیدواژه ها

توده نفوذی نیمه عمیق, هماتیت, اختلاط سیالات, آهن گرمابی, البرز و ایران مرکزی, احمدآباد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.