بررسی و نقد معرفت شناسی مکتب سیستمی از دیدگاه قرآن

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه قرآن و علم، دوره: 16، شماره: 30
  • کد COI اختصاصی: JR_MIUQU-16-30_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 184
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عبد الله توکلی

دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

سید عیسی مسترحمی

مدیر گروه قرآن و علوم طبیعی/ مجتمع قرآن و حدیث/ جامعه المصطفی

محمد هاشم شایان

دانش آموخته جامعه المصطفی العالمیه

چکیده

معرفت پدیده ها همواره یکی از دغذغه های اصلی مجموعه انسانی بوده و طی اعصار و امصار به این مسئله اهتما ویژه داشته است. این مهم، نشانه اهمیت شناخت بوده و ذهن دانشمندان خردورز را به خود مشغول کرده است؛ زیرا آگاهی، نمایانگر جریان­های معرفتی و مکاتب اجتماعی­ است که در درون جامعه قد برافراشته و طیفی از اندیشمندان را حامی و پیرو خود ساخته است. معرفت ­حقایق پدیده­ها، برای مجموعه انسانی حیاتی است. معرفت­شناسی جهت داوری صحت وسقم معرفت انسان­، نقش ویژه دارد. معرفت شناسی مدیریت سیستمی ماهیت عینیت گرایی داشته و باید در چارچوب رویکرد اثبات گرایی، تجزیه و تحلیل شود. موضوع معرفت مدیریت سیستمی محیط و عوامل تاثیرگذار محیطی بر سیستم بوده و عقل، پدیده­های عینی و محیط منبع معرفت آن است. پژوهش حاضر با استفاده از روش تلفیقی مرکب از روش اکتشافی، فراترکیب و استنطاقی ابتدا به تحلیل معرفت­شناسی مدیریت سیستمی درباره ماهیت، رویکرد، موضوع و منبع معرفت پرداخته و یافته­های دانشی را با بهره گیری از روش استنطاقی به منزله پرسش­های محوری برای دریافت پاسخ بر قرآن عرضه کرده است. یافته­ها نشان می­دهد که معرفت از منظر کلام وحی ماهیت صرفا مادی نداشته و بعد معنوی آن به مراتب برجسته تر است. قرآن معرفت نسبت به محیط و عوامل تاثیرگذار آن بر کیفیت اقدامات و کنش­های سازمان را ضروری می داند، ولی موضوع معرفت را از محیط و عوامل محیطی، به­ خدا، انسان، محیط، عوامل محیطی و رابطه میان آن­ها توسعه می­بخشد و تصریح دارد که منابع معرفت افزون بر طبیعت و عقل ابزاری، تاریخ و وحی است.

کلیدواژه ها

قرآن, معرفت, معرفت شناسی, مدیریت سیستمی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.