خدا، تاثرناپذیری و رنج: نقد و بررسی آموزه تاثرناپذیری الوهی

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: فصلنامه فلسفه دین، دوره: 12، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JPHT-12-3_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 193
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

میثم مولایی

.MA Philosophy of Religion from Tehran University (Campus Farabi)

نادر شکراللهی

Assistant Professor of Kharazmi University

ام البنین طاعتی جلیسه

PhD student of Qom University

چکیده

در نوشتار حاضر، به این پرسش می پردازیم که «آیا ممکن است خداوند از رنج و درد موجودات، بخصوص انسان، به واسطه شرور در عالم اندوهگین نشود؟». به نظر می رسد پاسخ مثبت به این پرسش مستلزم ناسازگاری میان کمال اخلاقی و علم مطلق خداوند با تاثرناپذیری او باشد، زیرا علم در این گونه موارد یعنی فهم حالت های افراد که در اینجا همان رنج کشیدن بشر از شرور است. بنابراین اگر خدا رنج نمیکشد، چگونه رنج بشر را درک میکند؟ از سوی دیگر کمال اخلاقی خدا مستلزم عشق او به مخلوقاتش است و عشقورزی همدلی میان عاشق و معشوق را منجر میشود. پس چگونه میتوان پذیرفت که معشوق، یعنی انسان، در رنج باشد، اما عاشق از این رنج، هیچ اندوهی به خود راه ندهد؟  اما قائلان به تاثرناپذیری خدا، اشکال هایی را بر فرض تاثرپذیری خدا ایراد کردهاند؛ از جمله اینکه تاثرپذیری خدا با دو مشکل مواجه می شود: اول با تغیرناپذیری در تناقض است و دوم از بهجت کامل خدا میکاهد. در پاسخ به ایراد استلزام میان تاثرپذیری و تغییرپذیری میتوان از علم پیشین الهی مدد گرفت و در پاسخ به ایراد «رنج کشیدن و نقص در بهجت خدا» میتوان تبیینی ارائه کرد که بر اساس آن متعلق بهجت الوهی «ذات خدا با تمام کمالات اوست» و اندوه حاصل از رنج دیگری به نقص در کمال ذاتی خدا و در نتیجه کاهش بهجت الوهی منجر نخواهد شد.  

کلیدواژه ها

impassibility, moral evil, suffering and sadness, absolute knowledge, love and compassion of god, immutability, pure happiness of god

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.