مروری بر ترکیبات شیمیایی گیاهان دارویی موثر بر بیماری دیابت

دیابت زمانی رخ می دهد که بدن قادر به جذب گلوکز و استفاده از آن برای سلول های خود نباشد که این مشکل باعث تجمع گلوکز اضافه در جریان خون می شود. دیابت کنترل نشده می تواند منجر به عواقب جدی شود همچنین باعث آسیب به بافت های دیگر مانند قلب، کلیه ، چشم و غیره از دیگر عواقب آن میباشد.در این بیماری فرآیند هورمون انسولینی که از پانکراس آزاد میشود و باید گلوکز اضافه را از جریان خون بگیرد دچار اختلال میشود. پانکراس یا انسولین کافی تولید نمیکند که نوع یک دیابت است و یا اینکه در دیابت نوع دو پانکراس انسولین کافی را میسازد اما بدن آن را جمع آوری نمیکند. برای بهبود و پیشگیری از این اختلال استفاده از داروهای گیاهی از دیرباز تا به امروز مورد استفاده قرار گرفته است چون در گیاهان دارویی ترکیبات و مواد شیمیایی وجود دارد که خاصیت ضددیابتی با خود دارند.در این مطالعه، بررسی مواد موثره گیاهی و مکانیسم اثر آنها در بیماری دیابت و عوارض ناشی از آن مورد بحث میباشد.طبقه بندی گیاهان ضددیابت بر اساس ساختار مواد موثره موجود در آنها مهم است، در مقاله حاضر داروهای گیاهی بر این اساس بررسی شدند. به این منظور در تمامی بانکهای اطلاعاتی مانند google scholar و غیره همچنین مجلات داخلی و خارجی با کلید واژه های مختلف از جمله clinical plants, herbal plant in diabetes antidiabetes compounds in plantsو غیره، جستجو انجام گرفت. سپس مقالات بر اساس مواد موثره گیاهی و مکانیزم عمل، طبقه بندی شدند . نتایج، حضورگروه اصلی از مواد :فلاونوئیدها، ساپونینها، آلکالوئیدها، ترپنوئیدها، کاتچین ها و کومارین ها در گیاهان مختلف نشان داد که ترکیبات گیاهی در بهبود بیماری دیابت و کاهش عوارض آن نقش زیادی دارند. این نتایج از تحقیقات حیوانی و انسانی اثبات شده استخراج شدند.به طور کلی مکانیزم اثر این ترکیبات شیمیایی عبارتند از: تحریک ترشح انسولین، خاصیت آنتی اکسیدانی، مهار یا فعال کردن برخی آنزیم ها یا تغییر در بیان برخی ژن ها که منجر به مهار بیوسنتز گلوکز یا فعال شدن مسیرهای دخیل در کاتابولیسم یا دفع آن میشود و همچنین مهار اتصال قند به بیوماکرومولکولها و در نتیجه حفظ ساختار پروتئین ها که در بیماری دیابت نقش دارند.