محمد جواد شفاهی - دکتری فیزیولوژی ورزشی، بخش علوم ورزشی، دانشکده علوم تربیتی وروانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
محسن ثالثی - دانشیار بخش علوم ورزشی، دانشکده علوم تربیتی وروانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
رسول رضائی - استادیار بخش علوم ورزشی، دانشکده علوم تربیتی وروانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
فرهاد دریانوش - دانشیار بخش علوم ورزشی، دانشکده علوم تربیتی وروانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

زمینه و هدف: پروتئین تنظیم کننده بیوژنز میتوکندریایی گیرنده فعال کننده تکثیر پروکسیزوم گاما-۱ آلفا (PGC-۱α) به عنوان عامل اصلی مسیر سیگنالینگ در کنترل متابولیسم میتوکندری عمل می کند. در عین حال، یک عامل رونویسی به نام عامل ۲ وابسته به اریتروئید عامل هسته ای-۲ (Nrf۲) نیز شناخته شده که با فعال سازی PGC-۱α رابطه دارد و تا حدودی مشخص شده است که مسیر یکی از این دو عامل رونویسی، می تواند بر دیگری تاثیر بگذارد. هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر هشت هفته تمرین مقاومتی به همراه مصرف مکمل دهی کوآنزیم Q۱۰ بر مقادیر Nrf۲، PGC-۱α در رت های نر نژاد اسپراگوداولی بود. روش تحقیق: در این تحقیق تجربی، ۳۶ سر رت به صورت تصادفی به شش گروه مساوی شامل گروه تمرین مقاومتی، دو گروه تمرین مقاومتی و مکمل Q۱۰ با دوزهای ۲۰۰ و ۳۰۰ میلی گرم/کیلوگرم وزن، دو گروه  مکمل Q۱۰ با دوزهای ۲۰۰ و ۳۰۰ میلی گرم/کیلوگرم وزن، و کنترل تقسیم شدند. مکمل به رت ها در گروه های تمرین - مکمل و مکمل، گاواژ شد. تمرین مقاومتی شامل سه نوبت با پنج تکرار بود که سه روز در هفته و به مدت هشت هفته اجرا گردید. از آزمون های تحلیل واریانس یک راهه و توکی در سطح معنی داری ۰۵/۰>p برای استخراج نتایج استفاده شد. یافته ها: بیان Nrf۲ و PGC-۱α به طور معنی داری در گروه های تمرین مقاومتی و تمرین مقاومتی + مکمل (دوز ۲۰۰ میلی گرم/کیلوگرم) افزایش یافت (۰۰۰۱>p)، در حالی که در گروه تمرین مقاومتی + مکمل با دوز ۳۰۰ میلی گرم/کیلوگرم (۰۷/۰>p)  و دو گروه دریافت کننده مکمل (۰۹/۰>p) تغییر معنی داری نکرد. نتیجه گیری: با توجه به اثر افزایشی ترکیب تمرینات مقاومتی همراه با مکمل دهی Q۱۰ (با دوز ۲۰۰ میلی گرم/کیلوگرم) در بهبود Nrf۲ و PGC-۱α؛ می توان این شیوه را در بیوژنز میتوکندریایی موثر دانست.

تمرین مقاومتی, مکمل کوآنزیم Q۱۰, عامل ۲ وابسته به اریتروئید عامل هسته ای-۲, گیرنده فعال کننده تکثیر پروکسیزوم گاما-۱ آلفا