بررسی دو الگوی منظر آئینی در شهرهای اسلامی و یهودی، نمونه موردی حرم شاه عبدالعظیم در شهر ری و خانه بت همیقداش در اورشلیم

تحقیق و پژوهش در مورد تاریخچه انواع نگاه ها و نگرش ها در طراحی شهری که در جهان انجام شده، به این نکته می رسیم که مذهب ها و دین ها، تاثیر شگرفی بر هندسه و طراحی حاکم بر شهر و توسعه شهر ها داشته است. تاثیر مذهب و دین در رشد و توسعه شهر، ریشه در مهم بودن و اعتقادی که افراد جامعه بر مکان های مقدس دارند. ایجاد و ساخت یک بنای مقدس در محدوده شهر باعث جذب مردم به آن منطقه و به تبع آن باعث رشد و تمرکز سایر فعالیت ها و ساخت بناهای دیگر در اطراف آن بنا مقدس، و تجمع شغل های گوناگون در آن محل، که این امر باعث می شد با گذشت زمان، ساختار شهر در آن شکل بگیرد. با بررسی و تحقیق و مقایسه تحلیلی و تاریخی در شهرهای یهودی و اسلامی و کنکاش در مورد جایگاه مکان های مقدس در آن ها می شود به وضوح دید که دیدگاه ها در مورد مکان های مقدس در این دو دین و آئین متفاوت است و به راحتی تفاوت منظر آئینی که در مورد مکان های مقدس دارند، به وجود آن ها پی برد. این نگاه و تفکر، در منظر مکان مقدس نیز کاملا مشهود است. در این مقاله ابتدا به نظر و دیدگاه نظریه پردازان در مورد ساختار شهر و جایگاه مکان مقدس در دو شهر یهودی و اسلامی پرداخته و سپس قیاس تطبیقی بین دو نمونه محل مقدس، حرم شاه عبد العظیم در شهر ری، و خانه مقدس در اورشلیم انجام خواهد شد. در شهرهای اسلامی این نوع مکان های مقدس با اطراف خود در ارتباط بوده و باعث ایجاد فعالیت های شغلی بین مردم محل و افرادی که برای زیارت به آنجا می رفتند و باعث رشد و شکوفایی و رونق اقتصادی آن محل می شده است. در شهرهای یهودی که نمونه موردی در این مقاله شهر اورشلیم می باشد به شکل شهرهای اسلامی و مکان های مذهبی در آن شهرها نیستند، در شهر یهودی بنای مذهبی کاملا بصورت مجزا از شهر و بدون ارتباط عینی و ذهنی با محل های اطراف خود است. این امر تا حدی پیشرفته است که باعث جدایی مکان مقدس و فعالیت های وابسته شده است.

کلیدواژه ها:

اورشلیم ، مکان زیارتی ، ادیان ، مذهب ، توسعه مکان ، شهرهای مذهبی