بررسی رابطه متن و تصویر در کتاب های عربی دوره اول متوسطه (بر اساس نظریه ماریا نیکولایوا و کارول اسکات)

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوماهنامه جستارهای زبانی، دوره: 13، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_LRR-13-4_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 200
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه ایراندوست

PhD Candidate in Arabic language and literature, Kashan University, Kashan, Iran.

علی بشیری

Assistant Professor of Arabic Language and Literature, Kashan University, Kashan, Ir

چکیده

افزایش روزافزون حجم دانش و تغییر شرایط زندگی در دنیای پیچیده کنونی بازدهی مطلوب نظام آموزش و پرورش را به شناخت اصول اساسی یادگیری و طراحی مناسب کتابهای درسی متکی کرده است. با توجه به اینکه اولین زبان آموزشی انسان، زبان تصویری است و بر نقش تعیینکننده تصاویر در انتقال مفاهیم درسی تاکید شده است، پژوهش حاضر به بررسی پیوستگیهای میان متن و تصویر در کتابهای عربی دوره اول متوسطه برپایه نظریه ماریا نیکولایوا و کارول اسکات پرداخته است و تبیین وضعیت کتابها از این منظر مسئله اصلی پژوهش حاضر است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتواست. جامعه و نمونه آماری منطبق بر یکدیگرند و تمامی محتوای کتابهای عربی این مقطع (متن درس و تصاویر به کاررفته در این بخش) در سال تحصیلی  ۱۳۹۹ ۱۴۰۰را شامل میشوند. در این نوشتار از بازبینهای شامل انواع مختلف روابط متن و تصویر (قرینهای، مکملی، گسترشی/افزایشی، تقابلی، چندروایتی) مبتنی بر نظریه نیکولایوا و اسکات به عنوان ابزاری برای تحلیل استفاده شده و به منظور تجزیه و تحلیل دادهها روش آمار توصیفی (فراوانی و درصد فراوانی) و آمار استنباطی (آزمون خی دو) مورداستفاده قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان داد روابط قرینهای، مکملی و افزایشی در کتابهای درسی عربی به چشم میخورد، اما رابطه قرینهای دارای بیشترین بسامد است. بنابراین انواع مختلف روابط پویای متن و تصویر در محتوای کتابهای مذکور موردتوجه قرار نگرفته است و این کتابهای نونگاشت در حیطه رابطه متن و تصویر نیازمند اصلاح و بازبینی هستند.  

کلیدواژه ها

Text and Pictures, Arabic textbooks of junior high school, Maria Nikolajeva and Carole Scott theory, Content analysis., رابطه متن و تصویر, کتاب های عربی دوره اول متوسطه, نظریه ماریا نیکولایوا و کارول اسکات, تحلیل محتوا.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.