مهدی هادی - Center for Water Quality Research, Institute for Environmental Research (IER), Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
مریم هاشم خانی - Department of Electrical and Computer and Environment Engineering, West Tehran Branch-Islamic Azad University, Tehran, Iran
الناز ایروانی - Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

زمینه و هدف: روش علم سنجی به محققان کمک می کند تا خلاءهای موجود در مطالعات و فراوانی مطالعات در یک زمینه خاص دانشی را شناسایی و بررسی نمایند. هدف از این مطالعه تحلیل روند تحقیقات علمی در حوزه تغییر اقلیم از طریق بررسی مستندات علمی مرتبط در ایران است. روش بررسی: تمام مقالات مربوط به ایران در حوزه تغییر اقلیم با استفاده از کلیدواژه های "climate change"، "global warming"، "global change"، "climate variability"، greenhouse gas"" در پایگاه های استنادی Scopus از سال ۱۹۹۱ تا ۹ دسامبر ۲۰۱۹ جستجو شد. داده های تحقیق با استفاده از روش های علم سنجی در نرم افزار R استخراج و مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: کل مستندات جستجو شده برابر با ۲۲۵۳ مستند تعیین شد. روند تولید مقالات در حوزه تغییر اقلیم در ایران یک روند افزایشی نمایی است. همکاری ایران با سایر کشورها در حوزه مطالعات تغییر اقلیم قابل توجه بوده به نحوی که در حدود ۲۵ درصد از مستندات علمی به صورت مشترک با سایر کشورها تولید شده است. تحلیل واژه ها حاکی از فراوانی بیشتر واژه های کلیدی ""downscaling، "energy"، ""global warming، "uncertainty" است. با این حال علیرغم اهمیت مباحثی چون سازگاری (adaptation) و آسیب پذیری (vulnerability) در ارتباط با تغییر اقلیم در ایران، فراوانی مطالعات در این زمینه اندک است. نتیجه گیری: براساس نتایج این مطالعه و با توجه به اهمیت تغییر اقلیم و اثرات آن در کشور، همچنین با توجه به اهمیت گازهای گلخانه ای منجمله CO۲ در تغییر اقلیم و رتبه هشتم ایران در انتشار این گازها، پیشنهاد می شود در مطالعات آینده توجه به مباحثی چون "آسیب پذیری"، "سازگاری"، تحلیل "روند تولید گازهای گلخانه ای"، "مدیریت مصرف انرژی" و بررسی استفاده از "انرژی های تجدیدپذیر" بیشتر مورد توجه قرار گیرد.  

Iran, Scientometrics analysis, Climate change, ایران, تحلیل علم سنجی, تغییر اقلیم