سعیدمحمد صبوری - Natural Disasters Research Institute; Doctorate of Geology, Tectonic Orientation, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
حسین حاجی عالی بیگی - Department of Sedimentary Basins and Petroleum, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

در این مقاله به بررسی فعالیت گسل کوشگ از طریق مشاهدات صحرایی زمین لغزش های مرتبط با فعالیت گسل کوشک و سایر شواهد فعالیت آن و تحلیل موقعیت مکانی سکونتگاه­های روستایی محدوده مطالعاتی گسل کوشک پرداخته شده است. منطقه مورد بررسی در محدوده استان قزوین و در زون ساختاری البرز و در امتداد گسل کوشک بین مختصات طول جغرافیایی ۲۵/۵۰ تا ۵۰/۵۰ واقع شده است. در مقاطع انتخاب شده برای بررسی فعالیت گسل شواهدی از خردشدگی سنگ ها، چشمه های متعدد و زمین لغزش های قدیمی و جدید فراوانی مشاهده گردید که مشخص کننده فعالیت گسل می باشد. باتوجه به بررسی ها و مشاهدات صحرایی پهنه گسلی گسل کوشک در مقاطع بررسی شده، به میزان ۲۶۰ متر  در طرفین گسل اندازه­گیری گردید. از آنجایی که در محدوده گسل کوشک تعداد روستا وجود دارد که از بین انها کل بافت کالبدی روستای علی آباد بر روی پهنه گسل و  بخشی از روستاهای کوشک، زرآباد، گرمارود بالا، سیمیاردشت و حسن آباد بر روی پهنه گسیختگی گسل واقع شده اند. برای روستای علی آباد که کل بافت کالبدی آن واقع بر روی گسل کوشک است و همچنین برای روستاهای کوشک، زرآباد، گرمارود بالا، سیمیاردشت و حسن آباد که بخشی از بافت کالبدی آنها بر روی پهنه گسل کوشک واقع شده است، برای جلوگیری از مرگ و میر ناشی از گسیختگی سطحی حین زلزله و یا رخداد زمین لغزش ناشی از فعالیت گسل به منظور حفظ جان انسان ها، جابجایی روستا به نقطه دیگر و یا اصلاح سمت توسعه آتی روستا به خارج از حریم گسیختگی گسل کوشک ضروری می باشد. بدین منظور می توان در تهیه و یا بازنگری طرح هادی این روستاها، زون برشی تعیین شده برای گسل کوشک را ملاک توسعه آتی روستاها قرارداده و در تعیین سمت توسعه آتی این روستاها ساخت و ساز جدید بر روی پهنه زون برشی گسل کوشک را ممنوع اعلام کرد و در نقشه طرح هادی روستا گنجانده شود.

rupture zone, Kushk fault, landslide, vulnerability, rural settlements., حریم گسیختگی, گسل کوشک, زمین لغزش, آسیب پذیری, تکتونیک فعال, سکونتگاه روستایی