محمدعلی اسماعیلی - دانشیار، گروه زراعت، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
حبیب الله رنجبر - دانشجوی دکتری، گروه زراعت، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
همت اله پیردشتی - استاد، گروه زراعت، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
مرتضی نصیری - استادیار پژوهش، بخش اصلاح و تهیه بذرموسسه تحقیقات برنج، معاونت مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، آمل، ایران.

به منظور بررسی تاثیر کیفیت گیاهچه و تراکم کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و ویژگی های بیوشیمیایی برنج رقم طارم محلی در کشت اول و راتون، آزمایشی در سال زراعی ۱۳۹۶ در گلخانه و مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات برنج کشور- معاونت مازندران در آمل اجرا شد. آزمایش به صورت کرت های دو بار خردشده در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. تیمار فاصله کاشت عامل اصلی، تعداد بوته در کپه عامل فرعی و نوع گیاهچه عامل فرعی فرعی بودند. بذرهای برنج در جعبه­های نشا در شش تیمار بسترهای متفاوت کشت شد. این بستر­ها شامل خاک با گوگرد و ۵۰ درصد سبوس برنج (S۱)، خاک بدون گوگرد با ۲۵ درصد سبوس برنج (S۲)، خاک با گوگرد و ۲۵ درصد سبوس برنج (S۳)، خاک با گوگرد، تیوباسیلوس و ۵۰ درصد سبوس برنج (S۴)، خاک بدون گوگرد با کمپوست چوب و ۲۵ درصد سبوس برنج (S۵)، خاک با گوگرد، تیوباسیلوس و ۲۵ درصد سبوس برنج (S۶) درصد حجمی بودند. نتایج کشت اصلی نشان داد که بالاترین عملکرد دانه (۵۰۴۳ کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (۱۲۳۱۹ کیلوگرم در هکتار) از تیمار خاک بستر با گوگرد با سبوس ۵۰ درصد حاصل شد. تیمار آرایش کاشت در کشت راتون بر تعداد دانه پوک (۱/۴)، عملکرد دانه (۱۶۱۷ کیلوگرم درهکتار)، تیمار تعداد بوته در کپه بر تعداد پنجه (۳/۱۰)، سطح برگ (۶/۱۰ سانتی مترمربع)، طول خوشه (۴/۲۰ سانتی متر) و عملکرد دانه (۱۶۱۳ کیلوگرم در هکتار) و تیمار نوع گیاهچه بر تعداد پنجه (۴/۱۰)، تفاوت معنی­داری از لحاظ آماری نشان داد. تولید گیاهچه با بستر خاک گوگرد و ۵۰ درصد سبوس برنج بهترین نتایج را در کشت اصلی و راتون نشان داد.

برنج, بهساز های آلی, تیوباسیلوس, رنگدانه ها, عملکرد دانه, فاصله کشت