الهام نوبهار - استادیار اقتصاد دانشگاه تبریز
محسن پورعبادالهان کویچ - دانشیار اقتصاد دانشگاه تبریز
نیلوفر مشمول - دانشجوی دکتری اقتصاد سنجی دانشگاه تبریز

مالیات­ها نه تنها ابزاری برای تامین مالی مخارج دولت بوده بلکه در گسترش عدالت و توزیع عادلانه درآمد در جامعه نیز نقش اساسی ایفا می­کنند. بنابراین برنامه­ریزی برای وصول مالیات­ها و جایگزین کردن درآمدهای مالیاتی با درآمدهای نفتی از اساسی­ترین محورهای توسعه اقتصادی و اجتماعی است. در این راستا هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی میزان اثرگذاری عوامل تعیین­کننده درآمدهای مالیاتی در استان­های ایران است. به این منظور با استفاده از داده­های ۳۱ استان کشور طی دوره زمانی ۱۳۹۸-۱۳۹۰ مدل نسبت مالیاتی به روش پانل فضایی مورد برآورد قرار گرفته است. نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر وجود اثرات فضایی در مدل نسبت مالیاتی استان­های کشور است. همچنین نتایج برآورد مدل به روش خطای فضایی، نشان­دهنده رابطه مثبت و معنادار متغیرهای سهم ارزش افزوده بخش صنعت از تولید ناخالص داخلی، ضریب جینی، نرخ شهرنشینی، درآمد سرانه و نرخ سواد با نسبت مالیاتی است. متغیر نرخ تورم نیز اثر منفی و معناداری بر نسبت مالیاتی دارد.

درآمد مالیاتی, پانل فضایی, مدل خطای فضایی, استان های ایران