بررسی انتقادی نظریه سیستم ها و تغییر پارادایم در جامعه شناسی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی، دوره: 22، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_IHCS-22-4_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 225
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حمید سجادی

دکترای جامعه شناسی سیاسی از دانشگاه تهران و استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

چکیده

نظریه سیستمی نیکلاس لومان در مقام یک تئوری اجتماعی، چشم­انداز مناسبی برای شناخت نظام­اجتماعی و جهان­مدرن بوجود آورده است. «نظریه سیستمها و تغییر پارادایم در جامعه شناسی» تدوین و ترجمه علی اردستانی اثری حائز اهمیت درخصوص اندیشه­های لومان و عناصر اندیشگی اوست. این اثر دربرگیرنده پنج مقاله از نیکلاس لومان با عناوین؛ تغییر پارادایم در نظریه سیستم­ها، نظریه سیستمهای جدید و نظریه جامعه، مدرنیت علم، جهانی شدن یا جامعه جهانی: چگونه باید جامعه جهانی را درک کرد، سخن و سکوت، و سه مقاله از دیگر نویسندگان با عناوین چرا سیستم­ها، میراث لومان و بنیانهای نظریه سیستم­های اجتماعی است. اثر موردبحث با تمرکز بر نظریه اجتماعی، نظریه ارتباطات و نظریه تکامل به عنوان عناصر اصلی نظریه سیستمی از یکسو و قرار دادن سیستم اجتماعی در ارتباط با محیط اعم از جهان مدرن و جامعه جهانی، تبیینی قابل قبول از نظریه سیستم­ها ارائه نموده است. با این حال اثر مورد بحث خالی از ایراد نیست؛ ضعف پوشش مباحث، همچنین ترجمه و معادل­سازی­های نامفهوم از جمله موارد قابل ذکر است. از این­رو در مقاله پیش­رو ضمن توضیح نظریه سیستم­ها که محتوای اصلی کتاب را تشکیل می­دهد، به نقد و بررسی آن در سه بخش صوری و محتوایی و ترجمه پرداخته می­شود.

کلیدواژه ها

سیستم اجتماعی, ارتباط, معنا, خودارجاعی, کارکردگرایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.