اغتفار از ربا در توابع عقود با تاملی نو بر وجه التزام قراردادی
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه پژوهش های فقه و حقوق اسلامی، دوره: 18، شماره: 67
- کد COI اختصاصی: JR_IJRJ-18-67_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 235
نویسندگان
دانشجوی دکتری، گروه حقوق خصوصی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
دانشیار، دانشکده الهیات، دانشگاه یزد، یزد، ایران
استادیار، گروه حقوق، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران
چکیده
بر اساس قاعده اصطیادی اغتفار (یغتفر فی التوابع ما لایغتفر فی غیرها)، همتراز نبودن متبوع و تابع، اصلی مسلم و غیر قابل انکار میباشد. قاعده عقلایی مذکور رابطه میان تابع (فرع) و متبوع (اصل) را تشریح مینماید؛ به این ترتیب که آنچه رعایت آن در متبوع الزامی است، ممکن است در تابع ضروری نباشد. یکی از آثار مهم و کاربردی قاعده اغتفار، چشمپوشی از ربا در توابع عقود میباشد. از این رو، هرچند رعایت شرایطی مانند تماثل (همانندی) و تقابض (قبض و اقباض) در مجلس عقد در متبوع ضروری بوده، اما با این وجود در صورت تبعیت، برخی از این شرایط، مورد چشمپوشی قرار خواهند گرفت. موضوع وجه التزام قراردادی را میتوان به عنوان یک نمونه در این مقوله بررسی نمود با این توضیح که عدهای، شرط وجه التزام قراردادی را در صورت مازاد بودن از مبلغ اصلی قرارداد، مصداق ربا و باطل دانستهاند، در این مقاله با استناد به قاعده اغتفار این امر مورد تردید قرار گرفته و ثابت شده است که وجه التزام قراردادی نمیتواند از مصادیق ربا و در نتیجه باطل باشد.کلیدواژه ها
قاعده اغتفار, ربای تبعی, وجه التزام, تابع و متبوعاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.