تحلیل اندیشه های زاهدانه و عابدانه ی شیخ احمد جام مشهور به «ژنده پیل»

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 118

فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF و WORD قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

HEZAREH01_030

تاریخ نمایه سازی: 28 شهریور 1401

چکیده مقاله:

شیخ احمد جام یکی از عارفان شهیر خطه ی خراسان درسده ی ششم به شمارمی رود. اگرچه او را، میراث دار دو سنت آشنا و دیرپای مجلس گویی در نظام خانقاهی خراسان؛ یعنی شیوه ی سرخوشانه و ذوقی ابوسعید ابوالخیر و روش تاویلی و عرفانی خواجه عبدالله انصاری می دانند، اما می توان گفت که شیخ جام، قبل ازاین که عارف باشد و عرفان عاشقانه داشته باشد، یک زاهد است. مشرب عرفانیش، بیشتر عابدانه و زاهدانه است تا عاشقانه ی صرف. تصوف که دراواخر قرن دوم با زهد امثال ابراهیم ادهم آغازگردید، در اواسط قرن ششم در احوال مشایخی چون شیخ احمد جام با زهد ادامه داشت. زهدش هم دنباله رو زهد کرامیان خراسان می باشد. او، ابطه میان خداوند و بنده را به صورت عابد و معبود ترسیم کرده است. ازاین رو، توصیفات عاشقانه ی عرفانی درکتاب های او چندان دیده نمی شود. پرداختن به مباحثی مانند زهد صرف، اعراض از دنیا، در فضیلت نماز، توبه، اطاعت و قناعت، سوال و جواب، استغفار، فضیلت گناه کاران مخلص و مباحثی ازاین دسته، خود می تواند نشان از عرفان عابدانه ی شیخ احمد جام باشد. هرچند که به مباحث عاشقانه هم بی توجه نبوده است. آنچه دراین جستار بدان پرداخته می شود، تحلیل اندیشه های زاهدانه و عابدانه شیخ احمد جام می باشد

نویسندگان

سعید روزبهانی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

ماندانا علیمی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحدآزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران