کاووس دیندارلو - دکترای تخصصی، بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، بندرعباس، ایران
علی موصلی - دکترای تخصصی، مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، بندرعباس، ایران
امین قنبرنژاد - دانشجوی دکترای تخصصی، محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر، بوشهر، ایران
ماشااله مریدی - کارشناسی ارشد، مدیریت و اصلاحات نظام سلامت، معاونت بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، بندرعباس، ایران
اکرم احمدی زاده فینی

هدف: از اواسط دهه ۷۰ در کشور ایران کمیته ای به نام کمیته کشوری کنترل دخانیات تشکیل شد. در سال ۱۳۷۷سازمان جهانی بهداشت به تدوین کنوانسیون جهانی کنترل دخانیات اقدام کرد و ایران از سال ۱۳۸۴ به این کنوانسیونجهانی پیوست. قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات سال ۱۳۸۵در مجلس تصویب و آیین.نامه اجرایی آن در سال۱۳۸۶ ابلاغ شد. مطالعه حاضر به بررسی اجرای برخی از مواد این قانون در شهرستان بندر عباس می پردازد.روش ها: مطالعه حاضر از نوع مطالعات مقطعی و به صورت توصیفی- تحلیلی برروی ۱۱۶۰ سوپرمارکت و ۱۳۶۲ خواربارفروشی در شهرستان بندرعباس در سال ۱۳۹۶ انجام شد. اطلاعات با استفاده از بازرسی های ثبت شده در سامانه جامعبازرسی در سال ۱۳۹۶ و در خصوص وضعیت تعدادی از مواد قانون ملی کنترل دخانیات که شامل وضعیت مجوز یا پروانهفروش محصولات دخانی. فاصله ۱۰۰ متری مراکز فروش محصولات دخانی از مراکز آموزشی، ورزشی و اماکن زیارتی،فروش به افراد زیر ۱۸ سال و فروش سیکار به صورت فله ای باز و یا بسته عرضه نخی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پساز ورود به نرم افزار Excel با استفاده از جداول و نمودارها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: نتایج این مطالعه نشان داد که ۴۵ درصد از سوپر مارکت ها و ۳۴ درصد از خواربار فروشی ها مجوز عاملیت یا پروانهفروش محصولات دخانی را دارا می باشند. همچنین در ۸۸ درصد از سویرمارکت ها و ‎۹۱ درصد از خواربارفروشی هامحصولات دخانی بفروش می رسد. در رابطه با رعایت فاصله ۱۰۰ متری مراکز فروش محصولات دخانی ۸۸ درصد ازسویرمارکت ها و ‎۹۱ درصد از خواربار فروشی ها در این خصوص موردی نداشتند. ۵۶ درصد از سویرمارکت ها و ۴۶ درصدخواربارفروشی ها فروش فله ای سیگار را داشتند و فروش سیکار به افراد زیر ۱۸ سال در سوپرمارکت ها ۴۷ درصد و درخواربارفروشی ها ۳۵ درصد ثبت شده بود.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان دادکه بیش از ۵۰ درصد از مراکز مورد مطالعه مجوز عاملیت فروش محصولاتدخانی را نداشتند و فروش سیگار به افراد زیر ۱۸ سال در این مراکز بالای ۳۵ درصد ثبت شده بود. بنابراین با توجه به موارد فوق و با توجه به فروش فله ای سیگار تقریبا در ۵۰ درصد مراکز ثبت شده است. آموزش مجدد صنوف در خصوص آیین نامه و قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات ضروری به نظر می رسد.

دخانیات، قانون، بندرعباس، سیگار