ساناز اورجه - گروه عمل آوری فراورده های محصولات شیلاتی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
پرستو پورعاشوری - گروه عمل آوری فراورده های محصولات شیلاتی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
بهاره شعبانپور - گروه عمل آوری فراورده های محصولات شیلاتی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
سیدولی حسینی - گروه عمل آوری فراورده های محصولات شیلاتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

اسپیرولینا ریزجلبک سبز آبی به عنوان منبع عالی پروتئین و رنگ های طبیعی غذایی مانند فیکوبیلی پروتئین ها و کلروفیل هاست و ازاین رو استخراج این ترکیبات زیست فعال اهمیت زیادی دارد. در این تحقیق تیمار مکانیکی (انجماد-انجمادزدایی، همگن سازی، امواج فراصوت) و تیمار شیمیایی (خیساندن در حلال های اتانول و آب) برای استخراج و جداسازی پروتئین و کلروفیل از ریزجلبک اسپیرولینا به دو روش مجزا و پیوسته انجام شد. میزان کلروفیل و پروتئین استخراج شده، طیف جذبی نمونه ها (۲۰۰-۸۰۰ نانومتر)، ترکیب اسیدآمینه ریزجلبک و پروتئین های استخراج شده در تیمارهای انتخابی موردبررسی قرار گرفتند. طبق نتایج استخراج کلروفیل در روش پیوسته بیشتر از روش مجزا و استخراج با اتانول در هر دو روش مجزا و پیوسته حلال مناسب با بازده بالاتر بود. استفاده از روش انجماد-انجمادزدایی نیز در استخراج کلروفیل موثر بود. درمورد استخراج پروتئین در بین تیمارها استفاده از همگن سازی و امواج فراصوت برای شکستن مکانیکی دیواره ها و کمک به استخراج ترکیبات روش مناسب تری بود و سبب افزایش بازده استخراج پروتئین شد. تحت شرایط یکسان برای تیمارها، روش پیوسته برای استخراج کلروفیل و پروتئین با بازده بالاتر و استفاده از تیمار همگن سازی دور بالا و امواج فراصوت پیشنهاد می گردد و حلال اتانول در استخراج کلروفیل حلال و روش انجماد و انجمادزدایی تیمار مکانیکی مناسب شکست دیواره سلولی بود.

استخراج ترکیبات زیست فعال, انجماد-انجمادزدایی, ریزجلبک اسپیرولینا, فراصوت