پیمان نامور - مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت و کهنوج
مسعود اربابی - محقق ، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور

کنه پهن سیب زمینی Polyphagotarsonemus latus (Banks) از آفات مهم مناطق گرمسیری و گلخانه ای می باشد. اولین بار این آفت از مزارع سیب زمینی منطقه جیرفت در سال ۱۳۸۰ برای ایران گزارش شد. بیولوژی کنه پهن در شرایط آزمایشگاهی و تغییرات جمعیت آن در شرایط مزرعه ای در منطقه جیرفت به مدت دو سال مطالعه شد. بررسی مراحل رشدی کنه با استفاده از روش تهیه دیسک برگ سیب زمینی در ظروف پتری و با ۲۰ تکرار دردمای ۱± ۲۵ درجه سانتی گراد، رطوبت ۱۰% ±۷۰ و دوره روشنایی ۱۰ : ۱۴ ساعت (تاریکی:روشنایی) انجام و طول دوره تفریخ تخم ۳۲/۱ روز، دوره لاروی ۱/۱، مراحل غیر فعال ۱۲/۱ روز و بعد از بلوغ قبل از تخم ریزی ۳/۱ روز و طول یک نسل ۸۴/۴ روز تعیین گردید. طول عمر برای کنه نر ۹/۷ روز و برای ماده ۷۶/۹ روز با میانگین تخم ریزی ۵۳/۳۰ تخم در دوره تخم ریزی تعیین گردید. تغییرات جمعیت کنه پهن بر روی شش رقم کشت غالب سیب زمینی در منطقه جیرفت (آریندا، دیاموند، مارادونا پریمور، اگریا و کنکورد (راموس و سانته در سال دوم)) همراه با شدت علائم و میزان خسارت کنه روی هر رقم در یک مزرعه تحقیقاتی مطالعه گردید. تجزیه و تحلیل داده های آماری نشان داد ارقام آریندا، دیاموند و پریمور در سال اول و آریندا، مارادونا و راموس در سال دوم به ترتیب حاوی بیشترین و ارقام اگریا و کنکورد در سال اول و سانته و کنکورد در سال دوم کمترین میانگین جمعیت کنه بودند. بیشترین میزان خسارت کنه برای ارقام آریندا، مارادونا و دیاموند و کمترین برای ارقام سانته و کنکورد در منطقه جیرفت به ثبت رسید.  

کنه پهن, بیولوژی, تغییرات جمعیت, خسارت, ارقام سیب زمینی, جیرفت