گزارش زنبور (Psyllaephagus procerus Mercet (Hym.:Encyrtidae، پارازیتوئید پسیل آسیایی مرکبات Diaphorina citri Hem.:Psyllidae از ایران (گزارش کوتاه)
- سال انتشار: 1391
- محل انتشار: مجله آفات و بیماریهای گیاهی، دوره: 80، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JAEN-80-2_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 217
نویسندگان
گروه گیاهپزشکی، دانشگاه ولیعصر(عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران
گروه گیاهپزشکی، دانشگاه ولیعصر(عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران
گروه گیاهپزشکی، دانشگاه ولیعصر(عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران
بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، تبریز، ایران
چکیده
پسیل آسیایی مرکباتDiaphorina citri Kuwayama (Hem.: Psyllidae) به علت انتقال باکتریCandidatus Liberibacter asiaticus عامل بیماری مهم و مخرب لکه سبز (میوه سبز) مرکبات، (Huanglongbing (HLB))، از آفات مهم مرکبات در ایران میباشد. طی چندین مرحله نمونهبرداری از باغهای مرکبات آلوده به پسیل به منظور جمع آوری و شناسایی گونهی غالب در شهرستان جیرفت و انجام مطالعات رفتاری روی پارازیتوئید آن، فعالیت یک گونه زنبور از خانوادهی Encyrtidae روی درختان لیموشیرین Citrus limetta (Rutaceae) آلوده، در منطقهی کوشکمور شهرستان جیرفت واقع در استان کرمان با مشخصات جغرافیایی ۲۸ درجه و ۱۹ دقیقهی عرض شمالی، ۵۸ درجه و ۱۴ دقیقهی طول شرقی و با ارتفاع ۵۴۹ متر از سطح دریا، در اردیبهشت سالهای ۱۳۸۹ و ۱۳۹۰، مشاهده گردید. نمونهها توسط نویسنده ی چهارم به نام Psyllaephagus procerus Mercet, ۱۹۲۱شناسایی گردید که گزارش جدیدی برای فون حشرات این خانواده در ایران محسوب می گردد (۱, ۲). در حال حاضر این گونه با گونهی Metaprionomitus procerus Mercet, ۱۹۲۱ مترادف است (۳) و از این جنس تاکنون گونههایP. pistaciae Ferrière, ۱۹۶۱، P. stenopsyllae (Tachikawa, ۱۹۶۳) و P. zdeneki Noyes & Fallahzadeh, ۲۰۰۵ از ایران گزارش شدهاند (۱). طول بدن در مادهها ۳/۱ میلیمتر و در نرها ۱/۱ میلیمتر. اولین بند شاخک هماندازهی ۴-۵ بند اول فونیکول، طول بندهای ۱ تا ۴ فونیکول بلندتر از عرض آن، ولی بندهای ۵ و ۶ دارای طول و عرض مساوی هستند، پاها به طور کامل زرد رنگ نبوده و ران پای عقب و در برخی از موارد، بخشی از ساق پاهای میانی و عقبی تیره رنگ هستند، کوکساها تیرهرنگ، رگبال Marginal نوک تیز شده و تقریبا طول و عرض برابری دارد و از ۵/۲ برابر رگبال Stigmal کوتاهتر است، سپرچه سبز و یا سبز مایل به آبی است، شکم بلندتر از سینه نبوده و یا بطور جزئی بلندتر از آن است (۴). تا کنون گیاه Fraxinus sp.. از خانوادهی Oleaceae و Pyrus communis از خانوادهی Rosaceae میزبان های گیاهی مرتبط با این زنبور معرفی شده اند. جمعآوری این زنبور از روی درختان لیمو شیرین آلوده به پسیل آسیایی مرکبات یک ارتباط جدید میزبان گیاهی- گیاهخوار- زنبور پارازیتوئید در دنیا محسوب میگردد. این گونه به عنوان پارازیتوئید اولیه پوره های حشراتی از راستهی Hemiptera شناخته شده است. میزبانهای گزارش شده عبارتند از: Eulecanium ciliatum (Hem.: Coccidae)Cacopsylla sp.،Cacopsylla pyri وPsyllopsis fraxini (Hem.: Psyllidae). تا کنون وجود این زنبور از ارمنستان، آذربایجان، اسپانیا، گرجستان، مجارستان، ایتالیا، مولداوی، مغولستان، لهستان، روسیه، ترکیه و اکراین گزارش شده است(۳). نمونههایی از این گونه در آزمایشگاه حشرهشناسی دانشگاه ولیعصر(عج) رفسنجان و مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی نگهداری می شوند.کلیدواژه ها
Psyllaephagus procerusاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.