رفتار جلب جنسی در سرخرطومی جالیز Acythopeus curvirostris persicus

سرخرطومی جالیز،Acythopeus curvirostris persicus ، یکی از آفات مهم محصولات جالیزی می باشد که در کشور های خاور میانه انتشار دارد. درک اکولوژی شیمیایی این گونه در شرایط مزرعه می تواند اطلاعات مورد نیاز برای کنترل آن با استفاده از پیام رسان های شیمیایی را فراهم کند. در این تحقیق ارتباطات شیمیایی سرخرطومی جالیز در شرایط مزرعه با استفاده از تله های سطلی (طعمه گذاری شده با حشرات کامل و طعمه گیاهی) در شهرستان بیرجند در سال های ۹۰-۱۳۸۷ بررسی گردید. در آزمایش اول اثر شش حشره نر، شش حشره ماده، ترکیب دو جنس نر و ماده به علاوه یک خربزه و خربزه به تنهایی در جلب حشرات بررسی گردید. در آزمایش دوم اثر تعداد۱، ۵ و۱۰ حشره نر به علاوه یک خربزه در جلب حشرات ارزیابی گردید. در آزمایش سوم اثر پنج سرخرطومی نر به تنهایی، پنج سرخرطومی نر و میوه هندوانه و میوه هندوانه به تنهایی در جلب حشرات بررسی شد. در آزمایش نهایی اثر پنج سرخرطومی نر و میوه های خیار، هندوانه، خربزه، هندوانه ابوجهل در جلب حشرات مقایسه شد. در آزمایش اول بیشترین تعداد سرخرطومی های شکار شده در تیمار شش سرخرطومی نر و یک میوه خربزه مشاهده شد، درآزمایش دوم افزایش تعداد حشرات نر در تله ها، اثر معنی داری بر میانگین حشرات شکار شده نداشت. در آزمایش سوم بیشترین تعداد در تیمار پنج سرخرطومی نر و یک میوه هندوانه شکار شد. در آزمون نهایی میوه هندوانه سبب جلب بیشترین تعداد سرخرطومی جالیز شده بود و بوی گیاه میزبان اثر افزایشی (Additive) روی فرومون داشت. نتایج این تحقیق می تواند مقدمات لازم برای شناسایی کایرومون گیاهان میزبان و فرومون تجمعی سرخرطومی جالیز را فراهم نماید.

کلیدواژه ها:

Acythopeus curvirostris persicus ، سرخرطومی جالیز ، فرومون تجمعی ، کایرومون ، گیاه میزبان ، هندوانه