درآمدی بر زمینه ها و رهیافت های حقوق بین الملل انتقادی

برخلاف آنچه ممکن است در بادی امر به نظر برسد، حقوق بینالملل انتقادی روایت بینالمللی از مطالعات حقوقی انتقادی نیست. با اینحال، مطالعات حقوق ی انتقادی در کنار نقدهای جهانی بر لیبرالیسم، سهمی موثر در تکوین نظریهی حقوق بی نالملل انتقادی داشتهاند. مقاله یحاضر، با هدف تبیین مفهومی موسع از حقوق بینالملل انتقادی، بر آن است تا نشان دهد که هر رهیافت ی به حقوق بی نالملل، که از طریق بهپرسش کشیدن و بازخوان ی نظام عقیدت ی و ر ویههای آن، د ر صدد دریچ هگشای ی سیاست و نشان دادن ناهماهن گ ی میان وعدهها و غایاتحقوق بینالملل و واقعیت موجود روابط بینالملل ی، یا به عبارت ی فاصل هی میان وضع موجود و وضع مطلوب نظم حقوقی بینالملل ی باشد واین ناهماهنگ ی را به محدودیت ساختار یا نحوهی عملکرد نظام حقوق بی نالملل ارجاع دهد و با ارائ هی برنامههای ی در صدد تغییر یا تجدی دارزشها، ساختار یا عملکرد این نظام برآید، به طور کل ی از یک ظر فیت انتقادی بالقوه برخوردار است. مروری بر شاخ صترین نمونههایرهیافتهای انتقادی در مطالعات حقوق بینالملل و بررسی مدعاهای بنیادین آنها، در کنار بیان اهم انتقادات مطرحشده بر آنها، در مجموعنشان م یدهد که رهیافت انتقادی با تاکید بر طرح مسئله به جای حل مسئله و توجه مضاعف به نقش آموزههای برجست هترین صاحبنظرانحقوق بینالملل، ظرفیتهای وسیعی برای توسع هی تدریجی و مترقیانهی حقوق بینالملل پیش م ینهد و از طریق مقابله با سیاستزدایی ازحقوق بینالملل، در جس توجوی مشارکتی فعالتر در صور تبندی نظم حقوقی جهانی بر م یآید. از چنین منظری، رهیافت انتقادی معرفتیاست به سوی امید، پویایی و تکامل.

کلیدواژه ها:

اصالت عین ، پساواقع گرایی ، جریان جدید ، رویکردهای جهان سوم به حقوق بین الملل ، فرمالیسم ، لیبرالیسم ، مطالعات حقوقی انتقادی