رضا عسکری - دانش آموخته کارشناسی ارشد انگل شناسی دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه لرستان، ایران
حمیدرضا شکرانی - گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه لرستان، ایران
امید دزفولیان - گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه لرستان، ایران

هموپروتئوس تک یاختهای است انگلی که از پرندگان، خزندگان و دوزیستان گزارش شده است. سیر تکاملی تک یاختههموپروتئوس به صورت دو میزبانهی اجباری است که یک مرحله از زندگی در بدن میزبان مهره دار و مرحلهی دیگر در بدن دوبالانخونخوار صورت میگیرد. پرندگان بازمانده که مبتلا به عفونت مزمن شدهاند هیچ نشانهی بالینی از بیماری را نشان نمی دهند ولیبه عنوان مخازن آلودگی مطرح هستند. مطالعه حاضر با هدف تعیین فراوانی آلودگی به هموپروتئوس در کبوتران اهلی استانلرستان از طریق شناسایی میکروسکوپی گامتوسیت های هموپروتئوس در گسترش های خونی انجام گردید. در این مطالعه، طیمدت ۳ ماه با مراجعه به شهرستان های مختلف استان لرستان شامل خرم آباد، الیگودرز، نورآباد، بروجرد و پلدختر در مجموع از۱۵۰ قطعه کبوتر به ظاهر سالم نمونه گیری گردید. نمونه گیری از ورید بال انجام شد و گسترش خونی نازک تهیه شد.گسترش های خونی خشک شده با متانول فیکس گردیدند و با گیمسا رنگ آمیزی شدند. اسلایدهای رنگ آمیزی شده به منظورردیابی گامتوسیت های انگل، با میکروسکوپ نوری بزرگنمایی X۱۰۰۰ مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد شیوع آلودگی بههموپروتئوس در کبوتران استان لرستان ۴۰ درصد است. اختلاف میزان آلودگی در مناطق مورد مطالعه از نظر آماری معنی دار بود(p=۰.۰۰۲ (. میزان آلودگی در کبوتران نر نسبت به کبوتران ماده بیشتر بود هرچند این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود( p=۰.۴۹). با توجه به شیوع بالای هموپروتئوس در کبوتران استان لرستان، مطالعه به منظور تشخیص ناقلین و همچنین تعیینشیوع آلودگی در سایر طیور بومی ضروری به نظر می رسد.

لرستان، هموپروتئوس، شیوع، گامتوسیت، گیمسا