تحلیل فضایی تاثیر مهاجرت داخلی بر تغییر ساختار سنی جمعیت در شهرستان های ایران

درحال حاضر، مهاجرت داخلی، به عنوان عامل اصلی تغییر جمعیت، در بسیاری از کشورها جایگزین باروری و مرگ و میر شده است و اصلی ترین روند شکل گیری الگوهای سکونت انسانی در داخل و بین کشورها است. به علاوه مهاجرت داخلی، به علت فرایند گزینشی بودن مهاجرت، منجر به بازتوزیع گروه های مختلف سنی می شود و ساختار سنی جمعیت را در مناطق مبدا و مقصد تغییر می دهد. دراین راستا، این مقاله به بررسی تاثیر جریان مهاجرت داخلی بر تغییرات ساختار سنی جمعیت در شهرستان های کشور با استفاده از تحلیل ثانویه داد ه های سرشماری سال های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۵ می پردازد. نتایج بیانگر بیشترین تاثیر مهاجرت بر تغییرات ترکیب جمعیت در سنین جوانی (۲۹-۱۵ سال) است. نتایج آزمون مورانز آی دومتغیره نیز نشان داد همبستگی فضایی بین سطح توسعه یافتگی و تغییرات ساختار سنی، ناشی از مهاجرت، وجود دارد. در واقع، مهاجرت منجر به افزایش سهم جمعیت جوان در شهرستان های بیشترتوسعه­یافته، و کاهش آن در شهرستان های کمترتوسعه یافته شده است. در نتیجه، جریان مهاجرت داخلی می تواند با تغییر در ترکیب جمعیت جوان، که محور و منبع توسعه است، منجر به افزایش نابرابری های منطقه ای در کشور شود.

کلیدواژه ها:

مهاجرت داخلی ، اثر ترکیبی مهاجرت ، ساختار سنی ، سطح توسعه یافتگی ، خود همبستگی فضایی