ارزیابی علیت سه متغیره میان آزادی اقتصادی، توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران (دوره: ۱۹۷۳-۲۰۱۰)

توسعه مالی و آزادی اقتصادی، هر دو از مهم ترین عوامل موثر بر رشد اقتصادی به شمار می­روند. این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوال است که آیا آزادی اقتصادی و توسعه مالی می­توانند علت بروز رشد اقتصادی در ایران باشند؟ برای پاسخ به این سوال ابتدا با استفاده از روش تودا و یاماموتو (۱۹۹۵)، رابطه علیت دومتغیره میان رشد اقتصادی و هر یک از متغیرهای آزادی اقتصادی و توسعه مالی در دوره ۱۹۷۳-۲۰۱۰ ارزیابی شده است. نتایج نشان از عدم برقراری رابطه علیت میان توسعه مالی و رشد اقتصادی دارد ولی در مقابل آزادی اقتصادی، علت رشد اقتصادی است. بر این اساس برای ارزیابی جایگاه توسعه مالی به عنوان یک کانال انتقالی برای تاثیرگذاری علی آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی، رابطه علیت کوتاه ­مدت، بلندمدت و قوی سه متغیره در چارچوب یک الگوی تصحیح خطای برداری موردبررسی قرارگرفته است. نتایج نشان می­ دهد که میان آزادی اقتصادی و رشد اقتصادی (با نفت و بدون نفت)، رابطه علیت کوتاه مدت قوی وجود دارد. ازاین رو می توان توسعه مالی را به عنوان یکی از زمینه ­های مهم کانالیزه نمودن تاثیر آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی در نظر گرفت که با فراهم آوردن زمینه ­های­ لازم در سیستم مالی ایران، امکان بروز نتایج مثبت آزادی اقتصادی را ایجاد می­نماید

کلیدواژه ها:

Economic Freedom ، Financial Development ، Economic Growth ، Three Variables Causality ، آزادی اقتصادی ، توسعه مالی ، رشد اقتصادی ، علیت سه متغیره.