بررسی و تحلیل کنش های سیمرغ در ارتباط با زال و رستم با رویکرد تمثیلی

سیمرغ یکی از شخصیت­های غیرانسانی در شاهنامه فردوسی است که می­توان نگاهی تمثیلی به کنش­های آن داشت. در شاهنامه به دو سیمرغ اهورایی و اهریمنی اشاره شده است که هدف پژوهش حاضر، بررسی کنش های سیمرغ اهورایی در ارتباط با زال و رستم است. درباره ضرورت تحقیق باید گفت که نگاهی به زمینه­های تمثیلی شاهنامه در رسیدن به ژرف­ساخت لایه­های فکری فردوسی تاثیری مطلوب دارد. سوال اصلی تحقیق این است که سیمرغ در شاهنامه چه مصداق­های تمثیلی دارد؟ نتایج تحقیق نشان می­دهد که این پرنده در ماجرای نبرد رستم با اسفندیار، تمثیلی از حکیم و خردورز است و تهمتن را از شکست و مرگ می­رهاند. همچنین، در ماجرای به دنیا آمدن رستم، سیمرغ تمثیلی از پزشک است و با اقدامات خود، زمینه­های زایش پور زال را فراهم می­آورد. افزون بر این، در داستان زاده شدن زال و طرد شدن از سوی پدرش، سیمرغ را باید تمثیلی از مادر و محافظ دانست. او نوزاد را پرورش می­دهد و به نوعی، باعث تداوم جریان اصلی حماسه ایرانی (پیدایی رستم) می­شود. تحقیق حاضر با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی و استناد به منابع کتابخانه­ای تدوین شده است. همچنین، تاکنون در هیچ پژوهشی به صورت مستقل به ابعاد تمثیلی شخصیت سیمرغ در شاهنامه اشاره­ای نشده است.

کلیدواژه ها:

شاهنامه فردوسی ، زال ، رستم ، سیمرغ ، تمثیل