تاملی بر تمثیل در منظومه‎ی غنایی چنیسرنامه

چنیسرنامه منظومه ای غنایی و نیمه معروف در اذهان مردم ایران به تقلید از خسرو شیرین نظامی در هزار بیت از شاعر قرن یازدهم ازادراکی بیگلاری می باشد. موضوع این منظومه ی جذاب و عوام پسند داستان لیلا و چنیسرشاه به همراه حوادث بسیار گیرا  و هدفمند می باشد که ضرورت ایجاب می نمود بعدی از ابعاد آثار مذکور که همانا وجود قابل ملاحظه ی تمثیل در این داستان  مورد بررسی، کنکاش و تطبیق قرار گیرد تا افق اندیشه ی این شاعر بیشتر مورد  تفحص قرار گیرد تمثیل در این منظومه به صورت عرفانی و نمادین است و نحوه ی نگرش شاعر به این مقوله به صورت توصیفی تحلیلی و کتابخانه ای با اهداف یادآوری ارزش و قابلیت تمثیل در بیان یک یا چند مفهوم عرفانی یا اخلاقی و تبیین نتیجه ی مورد نظر این شاعر  که با طرح تمثیل در داستان، منظور و هدفی خاص را دنبال می کنند و همچنین شناسایی داستان غنایی چنیسرنامه پرداخته می شود و با توجه به سوالات و فرضیه های پژوهش علت گرایش ادراکی بیگلاری به مقوله ی تمثیل در منظومه‎ی غنایی چنیسرنامه به صورت تشبیهی و عرفانی و نمادین از روی اراده است اما گاهی هم اجباری است و آن زمانی است که شاعر نمی‎تواند مفاهیم فکری خود را به راحتی بیان کند در حوزه‎ی سبک‎شناسی در تک و توکی از ابیات آن گاه‎گاهی به سبک غزل هندی تمثیلی ارائه می‎شود و به عبارت دقیق‎تر این منظومه‎ای مثنوی است که شاعر در دوران سبک هندی از دو سبک خراسانی و عراقی در سرایش آن بهره جسته، یعنی این غزل سبک هندی نیست که شاعر آن را در هر بیت در مصراع اول ممثل یا تمثیل را ذکر کند یا در مصراع دوم تمثیل را عرضه دارد.

کلیدواژه ها:

چنیسرنامه ، ادراکی بیگلاری ، تمثیل ، ادبیات غنایی