محمدحسن جلالیان چالشتری - استادیارگروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تبریز

در متنی مانوی به زبان پهلوی اشکانی داستان مصائب مسیح و مصلوب شدن او به توطئه یهودیان ذکر شده است. بخشی از این متن که مربوط به خیانت یهودای اسخریوطی است در تمامی دستنویسهای موجود از این متن دچار ریختگی شده است. از میان بازسازی هایی که تاکنون از این متن صورت گرفته برخی با واقعیت موجود در دستنویس ها در تناقض است. برخی دیگر نیز که توانسته اند به صورت مضبوط در دستنویس ها دست یابند به علت عدم توجه به برخی ظرایف زبانی متن آن را به گونه ای که در تمامی روایات موجود از این واقعه در متون مسیحی و تصاویر ایجاد شده از این ماجرا در کلیساهای متعدد و نیز روایت قبطی مانوی نظیر و پشتوانه ای ندارد تعبیر کرده اند. در این نوشتار با تحلیل و بازخوانی متن و به کار گیری امکانات زبان پهلوی اشکانی قرائتی از این متن ارائه شده که با موارد ذکر شده همخوانی و هماهنگی دارد.

مسیح, یهودا, پهلوی اشکانی, مانوی, بوسه