نقش ابعاد سرمایه اجتماعی گروههای خرد در راستای توسعه پایدار روستایی

سرمایه اجتماعی مفهومی کلان است که در برگیرنده ابعادی مانند اعتماد و مشارکت اجتماعی است که امروزه در تحلیل های اجتماعی اقتصادی پیرامون توسعه روستایی مطرح است. از طرفی اهمیت توسعه پایدار روستایی و نقش حیاتی آن در توسعه بیشتر کشورهای در حال رشد، بر کسی پوشیده نیست و به باور کارشناسان و دست اندرکاران امر تحقیق، این مهم بیش از هر چیز در گرو برخورداری از سرمایه مناسب به ویژه سرمایه اجتماعی از طریق مشارکت واعتماد اجتماعی امکان پذیر است. هدف از پژوهش حاضر تحلیل سرمایه اجتماعی به منظور توسعه پایدار روستایی در روستای تورانه از توابع شهرستان باخرز استان خراسان رضوی است که در آن پروژه توانمندسازی جوامع محلی عملیاتی شده است. جامعه هدف در این تحقیق اعضای گروه های خرد توسعه روستای تورانه است که ۴۳ نفر در قالب ۳ گروه را شامل می گردد. در این مطالعه میزان روابط اعتماد و مشارکت در شبکه ذی نفعان با استفاده از پرسشنامه های تحلیل شبکه ای و بر اساس مشاهده مستقیم و مصاحبه با تمام کنشگران، همچنین توجه به سنجش شاخصهای سطح کلان شبکه از جمله تراکم، دوسویگی، انتقال یافتگی و میانگین فاصله ژئودزیک در دو مرحله قبل و بعد از اجرای پروژه بررسی شده و بیانگر میزان اعتماد، مشارکت و سرمایه اجتماعی ضعیف تا متوسط قبل از اجرای پروژه توانمندسازی جوامع محلی است. پس از اجرای پروژه توانمندسازی جوامع محلی میزان این شاخصها افزایش پیدا کرده و به حد مطلوبی (متوسط تا خوب رسیده است. در نتیجه این پروژه توانسته است با افزایش میزان مشارکت و اعتماد جوامع محلی در سطح گروههای خرد توسعه روستای توارانه، بستر سازی مناسب اجتماعی در جهت تحقق مطلوب توسعه پایدار روستایی را فراهم کند.

کلیدواژه ها:

تحلیل شبکه ، سرمایه اجتماعی ، توسعه پایدار روستایی ، پرسشنامه ، روستای تورانه