معماری اسلامی در اندلس و مغرب اسلامی

اسلام هم یک مذهب و هم یک تمدن است؛ این تمدن با تولد اولین حکومت اسلامی در مدینه توسط پیامبر (ص) شکل گرفت و با نهضتی بزرگ به اوج شکوفایی رسید. دین اسلام خالق تمدنی عظیم و همه جانبه شد و ملتهای گوناگون را به یکدیگر پیوند داد و این سرمایه را در کمک به تمدن بشری هزینه کرد. این تمدن در خود، ساز و کار بزرگترین نظام علمی را پروراند و شخصیت های ارزشمندی را در حوزه های گوناگون علمی به جهان عرضه نمود. تمدن اسلامی به درجه ای از عظمت و در مرتبتی از کمال و پهناوری است که آگاهی از همه جوانب آن ممکن نیست و اگر کسی یافته شود که در صدد این ادعا برآید باید به قلت آگاهی و گستاخی او محکم کرد. عجیب آنکه مسلمانان بسیار مستقیم و کلی شمول در مقایسه با یونان باستان بر جهان غرب تاثیر گذاشتند. بعد از تمدن یونانی تا ظهور تمدن جدید اروپایی در چند قرن اخیر، عالی ترین و پرمایه ترین تمدن عالم، تمدن اسلامی بین قرن هفتم تا هشتم میلادی بود که رونق علوم و فنون عقلی در آن به بالاترین درجه کمال رسید. اینک همگان معترفند که اساس تمدن اروپایی تا آنجا که به علوم و فنون مربوط می شود به وسیله ترجمه کتب علمی اسلامی از قرن یازدهم و دوازدهم میلادی شکل گرفته است. اسلام به سرزمین هایی با زبان و فرهنگ متفاوت پا گذاشت، مردمان آن را مجذوب خود کرد و ایشان برای فهم بیشتر کلام خدا به فراگیری زبان عربی پرداختند؛ بدین گونه برای نخستین بار یک زبان بین المللی در گستره وسیعی از جهان رایج شد و این زبان مشترک در سرزمین های اسلامی، از هندوستان و ایران و آسیای میانه تا مصر و سوریه و اسپانیا، به ابزاری برای خلق و اشاعه مدنیت تبدیل گردید.