کارکردهای حسن تعلیل در منطق الطیر عطار
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: پژوهشنامه ی متون ادبی دوره ی عراقی، دوره: 3، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_ADAB-3-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 131
نویسندگان
استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران ایران
دکتری زبان و ادبیات فارسی، مدرس دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
چکیده
در آثار ادبی، سخنور به مقتضای حال مخاطب، با استفاده از شگردهای ادبی متعدد و درخور، سخن را بر قوه تخیل بنیان نهاده، در نهایت با بهکارگیری آرایههای بدیعی بر گیرایی و لطف کلام میافزاید. حسن تعلیل بهعنوان آرایه بدیعی نهتنها در حسن و زیبایی کلام موثر است، از ارکان اصلی تخیل در کلام نیز بهحساب میآید و شاعر زمانی از آن بهره میگیرد که بخواهد قوانین رایج علی و معلولی را بر هم بزند و مخاطب را همراه خویش، وارد دنیای خیالی و شاعرانه کند. در پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی با نگاهی به منطقالطیر از دریچه حسن تعلیل، ضمن بیان نمونههای بارز کاربرد آن در کلام عطار، کارکردهای آن نیز به روشنی بیان میشود تا افق روشنی در مقابل دیدگان مخاطبان و علاقهمندان آثار عرفانی، بهویژه کلام عطار قرار بگیرد و در نهایت نیز به این نتیجه رهنمون میشود که هرچند حسن تعلیل در منطقالطیر بسامد بالایی ندارد، اما همین مقدار بهرهگیری از آن، برای بیان مفاهیم هنری و ادبی، عرفانی، اجتماعی و روانشناسی و... سبب برجستهسازی و تاثیر مضاعف رویه معنایی کلام میشود و اینگونه شاعری که با نگاهی متفاوت به جهان و قوانین آن مینگرد، مخاطب غرق در دنیای عادی و تکراری را با دنیای خیال آشنا میسازد؛ دنیایی که برخلاف انتظار اوست و همین عادتشکنی، تشخص ویژهای به کلام میبخشد.کلیدواژه ها
بلاغت, بدیع, حسن تعلیل, منطقالطیر, عطاراطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.