عینیت یا غیریت علت غایی با غایت از منظر علامه طباطبایی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: دوفصلنامه نسیم خرد، دوره: 5، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_NASIM-5-1_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 177
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ایمان دین دار اصفهانی

گروه فلسفه اسلامی، مرکز آموزش تخصصی فلسفه اسلامی، حوزه علمیه قم

چکیده

یکی از مسائلی که در مبحث علت و معلول در بین فلاسفه ی اسلامی مطرح گشته است، مسئله ی علت غایی است که نباید با واژه ی غایت خلط نمود و مترادف با آن دانست؛ زیرا علت غایی به معنای «ما لاجله الفعل» و غایت به معنای «ما ینتهی الیه الحرکه» است. از ویژگی های علت غایی این است که متقدم بر صدور فعل و از شئون فاعل است؛ به خلاف غایت که متاخر از صدور فعل بوده و آن کمال ثانی برای فعل محسوب می گردد. به تبع فلاسفه ی اسلامی، علامه طباطبایی نیز به بحث از علت غایی و احکام آن پرداخته است. ایشان در نهایهالحکمه، در ذیل مبحث علت غایی، عبارتی را آورده است که در ظاهر، علت غایی را عین غایت دانسته و بین آنها تفاوتی قائل نشده است، لکن با ادله و شواهدی که در این مقاله آورده می شود، اثبات می گردد علامه آن دو را مغایر یکدیگر می داند.

کلیدواژه ها

علت غایی, غایت, ما لاجله الفعل, ما ینتهی الیه الحرکه, علامه طباطبایی, فاعل های طبیعی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.