منصور مشرقی - بخش زیست شناسی ، دانشکده علوم پایه ، دانشگاه فردوسی مشهد
معصومه بحرینی - بخش زیست شناسی ، دانشکده علوم پایه ، دانشگاه فردوسی مشهد

در بین روشهای که شرایط را در محیط بررسی و تجزیه و تحلیل می کند بیوسنسورهای میکروبی نقش مهمی دارند. بیوسنسورهای میکروبی مزایای بسیاری د رسنجش سمیت مواد آلوده کننده محیطی دارند . کشت میکروارگانیزمها معمولا نسبت به موجودات عالی ارزانتر بوده و در مدت کوتاهی می توان انبوهی از آنها را تولید نمود و براحتی با تکنیکهای مخصوص در طولانی مدت نگهداری نمود. این نوع بیوسنسورها بسرعت به مواد سمی پاسخ داده و معیار خوبی برای نشان دادن تاثیر این مواد بر سیستمهای حیاتی هستند که آنالیزهای شیمیایی قادر به بررسی آن نیست. پیشرفتهای اخیر د رمهندسی ژنتیک دریچه تازه ای را زمینه بیوسنسورهای میکروبی بازنموده است . یک مثال استفاده از ژنهای کد کننده آنزیم لوسیفرز بنام lux از باکتری دریایی Vibrio fischeri و ژن lux از کرم شب تاب Photinus pyralis می باشد. این ژنها از این جهت انتخاب شده اند که رابطه ای بین شدت نور تولید شده و فعالیت متابولیسمی سلول وجود دارد بنابراین بیولومینسانس یک معیار بسیار خوبی برای سلامت سلول می باشد . ژنهایی که بیولومینسانس را کد می کنند از طریق روشهای مهندسی ژنتیک به طیف وسیعی از میکرو ارگانیزمهای یوکاریوتیک و پروکاریوتیک معرفی گردیده است . اگر چه بیوسنسورهای میکروبی پروکاریوتیک دارایا مزایای مختلفی می باشند ولی نمی توانند معیار مناسبی در زیمنه تاثیر مواد شیمیایی بر سیستمهای شیمیایی شبیه به انسان داشته باشند. بنابراین در این تحقیق سعی شده است تا با معرفی بیوسنسور میکروبی یوکاریوتیک مانند مخمر ساکارومیسس سرویزیه ، طراحی و ساخت آن مورد بررسی قرار گرفته و کارایی آن در سنجش سمیت مواد آلوده محیطی با دیگر بیوسنسورها مقایسه گردد.

بیوسنسور میکروبی ، مواد شیمیایی آلوده کننده ، سیستم گزارشگر بیولومینسانس ، سلول یوکاریوت