ارزیابی اثربخشی برنامه توانمندسازی شناختی مبتنی بر فناوری واقعیت مجازی بر حافظه کاری افراد سالمند دارای آسیب شناختی خفیف

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه تازه های علوم شناختی، دوره: 24، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_ICSS-24-1_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 152
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدیه ساسانی نژاد

PhD Student in Health Psychology, Kharazmi University, Tehran, Iran

علیرضا مرادی

Professor of Clinical Psychology, Department of Clinical Psychology, Kharazmi University, Institute for Cognitive Science Studies (ICSS) Tehran, Iran

مصطفی الماسی دوغایی

Assistant Professor of Neurology, Department of Neurology, School of Medicine, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

حامد آذرنوش

Assistant Professor of Biomedical Engineering, Department of Biomedical Engineering, Amirkabir University, Tehran. Iran

چکیده

مقدمه: آسیب شناختی خفیف از شایع­ترین مشکلات شناختی دوران سالمندی است که از آن جمله می ­توان به نقص در حافظه ­کاری اشاره کرد. هدف پژوهش حاضر طراحی، امکان­ سنجی و تاثیر یک برنامه توانمندسازی شناختی با استفاده از فناوری واقعیت مجازی در راستای بهبود حافظه­ کاری دیداری و کلامی این افراد بود. روش کار: پژوهش حاضر در قالب یک طرح شبه ­آزمایشی پیش­ آزمون، پس­ آزمون به همراه پیگیری انجام شد. از بین سالمندان دارای آسیب شناختی خفیف ۳۰ نفر انتخاب و در دو گروه آزمایش (۱۵ نفر) و کنترل (۱۵ نفر) گمارش شدند. ابزار ارزیابی شامل آزمون­ های فراخنای ­ارقام و فراخنای ­نمادی بود که در ۳ مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری پس از یک ماه اجرا شد. مداخله شامل برنامه مبتنی بر واقعیت مجازی بود که برای۱۰ جلسه ۳۰ دقیقه ای طراحی شد. روش ­های آماری پژوهش حاضر از طریق نرم افزار SPSS-۲۶ انجام شد. یافته­ ها: نتایج تحلیل واریانس درون­ گروهی_بین­ گروهی مختلط بیانگر تفاوت معنادار بین دو گروه آزمایش و کنترل در فراخنای ­ارقام و فراخنای ­نمادی بود. بین میانگین فراخنای ­ارقام در مرحله پیش­ آزمون با دو مرحله پس­ آزمون و پیگیری و همچنین دو مرحله پس­ آزمون و پیگیری تفاوت معنادار مشاهده شد. میانگین فراخنای ­نمادی در مرحله پیش­ آزمون با دو مرحله پس­ آزمون و پیگیری از تفاوت معناداری برخوردار بود. اما میان نتایج دو مرحله پس­ آزمون و پیگیری تفاوت معنادار ملاحظه نشد. نتیجه­ گیری: نتایج حاصل نشان داد توانمندسازی شناختی مبتنی بر فناوری واقعیت مجازی می تواند منجر به بهبود حافظه کاری سالمندان مبتلا به آسیب شناختی خفیف شود و ماندگاری اثر در پیگیری یک ماه بعد نیز در فراخنای ارقام مشاهده شد.  

کلیدواژه ها

Cognitive empowerment, Mild cognitive impairment, Virtual reality, Working memory, توانمند­سازی شناختی, آسیب شناختی خفیف, واقعیت مجازی, حافظه ­کار

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.